Προσοχή, απόψε κυκλοφορούν… “σεληνιασμένοι”. Συνδέεται η πανσέληνος με την έξαρση… τρέλας;

Ολοκληρώνεται απόψε η πανσέληνος του Αυγούστου…

Το βράδυ, σήμερα, μην κοιτάτε μόνο ψηλά στον ουρανό, αλλά και δίπλα σας…

Ένας μύθος που έχει καλλιεργηθεί στους διάφορους λαούς, αυτή την νύχτα της Πανσελήνου, είναι η σύνδεση της έξαρσης της «τρέλας»… Απ’ αυτόν τον μύθο άλλωστε προέρχεται και η λέξη «σεληνιασμός»… Ότι δηλαδή η πανσέληνος επηρεάζει την ψυχολογία των ανθρώπων και εντείνει τις ψυχικές διαταραχές.

Όπως επισημαίνει ο επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, Διονύσης Σιμόπουλος, στατιστικές μελέτες που έγιναν επανειλημμένα και έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά (όπως το Annals of Emergency Medicine, το Journal of Emergency Nursing, και το Journal of Toxicology and Psychological Report) αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει καμιά απολύτως σχέση με την συμπεριφορά του ανθρώπου και την Πανσέληνο.

Ερευνητές της Σχολής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Λαβάλ του Κεμπέκ μελέτησαν τις περιπτώσεις 771 ανθρώπων με ψυχολογικά προβλήματα στο τμήμα επειγόντων περιστατικών δύο νοσοκομείων του Μόντρεαλ για μία περίοδο τριών ετών. Οι ασθενείς εμφανίζονταν με ανεξήγητους πόνους στο στήθος τους, κρίσεις πανικού, σοβαρό άγχος, τάσεις αυτοκτονίας κλπ.

Οι Καναδοί επιστήμονες υπολόγισαν την ακριβή ημερομηνία εισαγωγής κάθε ασθενούς και την συνέκριναν με την φάση στην οποία βρισκόταν η Σελήνη τη συγκεκριμένη μέρα. Η συσχέτιση αυτή απέδειξε ότι δεν υπήρχε αυξημένο ποσοστό εισαγωγών στο νοσοκομείο κατά τις πανσελήνους και ότι γενικά οι επιπλοκές στην ψυχική υγεία των ασθενών δεν σχετίζονταν με τις σεληνιακές φάσεις.

Ωστόσο παρατηρήθηκε ότι οι αγχώδεις διαταραχές μειώνονταν κατά 32% λιγότερο στο τελευταίο τέταρτο του κύκλου της Σελήνης, ωστόσο οι ερευνητές, το θεώρησαν μάλλον συμπτωματικό. «Ένα πράγμα είναι σίγουρο: Δεν διαπιστώσαμε καμία επίδραση είτε της Πανσελήνου είτε της Νέας Σελήνης πάνω στα ψυχολογικά προβλήματα» αναφέρουν οι ερευνητές, ενώ λαμβάνοντας υπόψιν ότι το 64% των γιατρών και ένα 80% των νοσοκόμων που ρωτήθηκαν, πιστεύουν ότι ο σεληνιακός κύκλος όντως επηρεάζει την ψυχική και νοητική υγεία των ασθενών, συμπληρώνουν: «Ελπίζουμε ότι η έρευνά μας θα ενθαρρύνει τους επαγγελματίες του χώρου της υγείας να εγκαταλείψουν αυτή την ιδέα».

Μύθος είναι επίσης και αυτό που ακούγεται ότι την ημέρα της Πανσελήνου γεννιούνται περισσότερα παιδιά ή ότι υπάρχουν περισσότερα ατυχήματα και άλλα παρόμοια. Παρ’ όλα αυτά οι μύθοι αυτοί συνεχίζουν να υπάρχουν και να μπερδεύουν τον κάθε πολίτη χωρίς καμιά απολύτως απόδειξη.

Μύθος είναι και ότι τη μέρα της πανσελήνου γεννιούνται περισσότερα παιδιά ή ότι υπάρχουν περισσότερα ατυχήματα. Ένας άλλος μύθος αφορά τον χρωματισμό της πανσελήνου που ορισμένοι τον θέλουν μερικές φορές να είναι «μπλε». Κάτω από ορισμένες σπάνιες συνθήκες πράγματι η χροιά της Σελήνης παίρνει ένα γαλαζωπό χρώμα (αντί του κανονικού γκρίζου), όταν π.χ. στην ατμόσφαιρα υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σκόνης από κάποια πρόσφατη μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου, όπως συνέβη με την έκρηξη του ηφαίστειου Κρακατόα το 1883.

Το μεγαλύτερο φεγγάρι

Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, και ιδίως η σημερινή Σελήνη του Αυγούστου, φαίνεται μεγαλύτερη από ό,τι τους υπόλοιπους. Συχνά δε, παίρνει μια πιο βαθιά και κόκκινη απόχρωση.

Αυτό συμβαίνει διότι αυτή την περίοδο, η θέση της Σελήνης είναι χαμηλά στον ορίζοντας και έτσι το φως διαθλάται, με αποτέλεσμα να έχει μια σκούρα απόχρωση. Το φαινόμενο αυτό είναι ακόμα πιο έντονο κατά την ανατολή του φεγγαριού, η οποία συμβαίνει περίπου την ίδια στιγμή με τη Δύση του Ηλίου.

Το επερχόμενο φεγγάρι χαρακτηρίζεται ακόμα και ως «υπερπανσέληνος». Μάλιστα, πρόκειται για την πρώτη από τις 4 διαδοχικές που θα σημειωθούν φέτος (Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος).

Κατά την υπερπανσέληνο, το φεγγάρι εμφανίζεται έως και 14% μεγαλύτερο και 30% φωτεινότερο, συγκριτικά με μια απλή πανσέληνο. Η πανσέληνος του τελευταίου μήνα του καλοκαιριού φαίνεται να είναι μεγαλύτερη, αλλά και πιο λαμπερή. Αυτό ωστόσο που συμβαίνει είναι ότι τους θερινούς μήνες ο Ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινομενικής τροχιάς του στον ουρανό. Αντιθέτως, το φεγγάρι βρίσκεται σε σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα.