Θυμήθηκαν το οθωμανικό παρελθόν τους… Θα κάνουν μουσείο ιστορικά χαμάμ που κατέρρεαν…

Ξεχασμένο και σε κακή κατάσταση βρίσκεται μέσα στο Κάστρο των Ιωαννίνων, το ιστορικό μνημείο των Οθωμανικών λουτρών (χαμάμ), που σώζεται δίπλα από την Οθωμανική βιβλιοθήκη. Είναι το μοναδικό στην Ήπειρο σωζόμενο δημόσιο λουτρό της Οθωμανικής περιόδου και κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα.

Τα σημάδια του χρόνου είναι έντονα εμφανή επάνω στο μνημείο, το οποίο ήδη άρχισε να καταστρέφεται και να καταρρέει. Σήμερα καλύπτεται από πυκνή βλάστηση και δεν μπορεί εύκολα να το προσεγγίσει κανείς. Και πολλοί είναι αυτοί που απορούν… Εάν άμεσα δεν ληφθεί κάποια μέριμνα για τη σωτηρία του, το μνημείο των οθωμανικών λουτρών θα καταρρεύσει και μαζί θα χαθεί και μια πολύτιμη πτυχή της ιστορίας του τόπου.

Φαίνεται πως οι φωνές εισακούστηκαν καθώς εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ηπείρου 2014-2020, η αποκατάσταση και ανάδειξη του Οθωμανικού Λουτρού στο Κάστρο Ιωαννίνων σε επισκέψιμο μνημείο, με απόφαση του περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρου Καχριμάνη. Το έργο θα εκτελεσθεί με βάση την εγκεκριμένη αναστηλωτική μελέτη εφαρμογής, έτσι ώστε να είναι επισκέψιμο από το κοινό, χωρίς να αποκαθίσταται η αρχική του χρήση ως λουτρού. Στο πλαίσιο του έργου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, εργασίες καθαρισμού από τη βλάστηση, αποκατάστασης και ανακατασκευής τμημάτων του χώρου, κατασκευή και τοποθέτηση διαδρόμων πρόσβασης κοινού (συμπεριλαμβανομένων ΑμεΑ), καθώς και δράσεις προβολής, όπως έκδοση πληροφοριακού υλικού ή διοργάνωση εκδηλώσεων. Φορέας υλοποίησης του έργου, προϋπολογισμού 1.250.000 ευρώ, είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων.

Η ιστορική αξία των Λουτρών

Το κτίριο του Οθωμανικού Λουτρού είναι χαρακτηρισμένο ως μνημείο με το Προεδρικό Διάταγμα, από το 1925Δ. 11-6-1925. Τα οθωμανικά λουτρά που υπάρχουν, είναι κυρίως μικρών διαστάσεων (με αποδυτήρια, χλιαρό και ζεστό τμήμα) και μονά. Λειτουργούσαν άλλες ώρες για τους άντρες και άλλες ώρες για τις γυναίκες. Ήταν από τα πρώτα κτίρια που έφτιαχναν οι Οθωμανοί μόλις κατακτούσαν μια πόλη, καθώς το Κοράνι επέβαλε τη λούση, θεωρώντας ότι εξαλείφει τα αμαρτήματα της ψυχής. Αποτελούσαν δε έναν από τους βασικούς τόπους αναψυχής των Οθωμανών.

Το χαμάμ στην πλατεία Γλυκήδων, στο Κάστρο, το μόνο που σώζεται, φέρεται να ήταν και το πιο επίσημο χαμάμ επί τουρκοκρατίας. Σταμάτησε να λειτουργεί από το 1926. Από τότε, το κτίριο εγκαταλείφθηκε. Κατά διαστήματα, έγιναν διάφορες επεμβάσεις από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες, όπως επισκευές στους τρούλους και στερεώσεις διακοσμητικών στοιχείων. Δεν ήταν όμως αρκετές για τη διάσωση του μνημείου.