Γιατί θέλουν θαμμένη την ιστορία της Καλαμάτας; Επί 60 χρόνια βρίσκουν αρχαία και τα θάβουν ξανά στο χώμα

Εδώ και 60 χρόνια κυριαρχεί ένα ερώτημα στην Καλαμάτα: γιατί πρέπει να παραμένει θαμμένη η ιστορία της πόλης και μάλιστα όταν αφορά σε μία λαμπρή περίοδο που ο μύθος αγκαλιάζεται σφιχτά με την ιστορία της εποχής του Τρωικού Πολέμου;

Η ζωή της Καλαμάτας αρχίζει χιλιάδες χρόνια πριν. Ξεκίνα πολύ πριν από την εποχή του Τρωικού Πολέμου και του άρχοντα των Φαρών Διοκλή και συνεχίζεται αδιάλειπτα έως σήμερα. Σύμφωνα με το μύθο, ιδρυτής της πόλης θεωρείται ο Φάρις, γιος του Ερμή και της Φυλοδάμειας, ενώ στην Ιλιάδα, οι Φαραί που βρίσκονταν στην επικυριαρχία του Αγαμέμνονα, ήταν μία από τις επτά πόλεις που έδινε προίκα στον Αχιλλέα αν παντρευόταν μία από τις τρεις κόρες του (Ιλ. Ι 149 & 292). Ο Όμηρος τις αποκαλεί “Φήρας τε ζαθέας” “Φαρές τις θεοσεβούμενες.

Ο Οδυσσέας, νεαρός τότε πρίγκιπας ήρθε στο παλάτι του Ορσίλοχου “γιατί πρόβατα μαζί με τους βοσκούς πήραν από την Ιθάκη άνδρες Μεσσήνιοι”. Εκεί συναντήθηκε με τον Ίφιτο και αντάλλαξαν δώρα. Το τόξο με το οποίο εφόνευσε τους μνηστήρες ο Οδυσσέας ήταν το δώρο που έλαβε.

Ακόμα όταν ο Τηλέμαχος ψάχνοντας για τον πατέρα του έφτασε στην Πύλο μαζί με το γιο του Νέστορα Πεισίστρατο, φιλοξενήθηκε στις Φαρές, στο “δώμα” του Διοκλή (Οδ. γ 488).

Το αρχαιολογικά ευρήματα του 1960 στην πλατεία της Υπαπαντής αποτέλεσαν ισχυρή απόδειξη για την ταύτιση της σημερινής πόλης με τις Ομηρικές Φάρες.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας, Παναγιώτη Λύρα, «εδώ και πολλά χρόνια (από τη δεκαετία του ’60) έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη αρχαιοτήτων στην ευρύτερη περιοχή που ξεκινά τουλάχιστον από την πλατεία της Υπαπαντής μέχρι την πλατεία της Φραγκόλιμνας. Οι ειδικοί αποφαίνονται ότι πρόκειται για ευρήματα τουλάχιστον του 4ου π.Χ. αιώνα που επιβεβαιώνουν κατά πάσα πιθανότητα την ύπαρξη μιας αρχαίας πόλης στην περιοχή νοτίως του κάστρου της Καλαμάτας, με την ονομασία Φαραί».

Όπως επισήμανε ο κ. Λύρας, «εξήντα χρόνια από τότε, καμία σχεδόν πρωτοβουλία δεν ελήφθη για την ανάδειξη αυτών των τόσο σημαντικών ευρημάτων, που θάβονταν άρον-άρον κάθε φορά που οι δημοτικές αρχές επιχειρούσαν μια υποτυπώδη ανάπλαση του χώρου”. Και σημειώνει: “Η δικαιολογία γνωστή και χιλιοπαιγμένη: αντιδρά η τοπική Εκκλησία που δεν επιθυμεί να «μπλέξει» με την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Έτσι ήταν όλοι ευχαριστημένοι: η ίδια η Αρχαιολογική Υπηρεσία για την ανεπάρκειά της να αναδείξει το θέμα και να ζητήσει χρηματοδότηση από το αρμόδιο Υπουργείο καθώς και οι εκάστοτε τοπικοί άρχοντες (δήμαρχοι, νομάρχες, αντιπεριφερειάρχες και περιφερειάρχες κ.ο.κ.) οι οποίοι δήλωναν αδύναμοι να αντισταθούν στη «δύναμη» της Εκκλησίας.
Έφτανε μια απλή δήλωση του Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου ότι όχι μόνο δεν έχει αντίρρηση για την αρχαιολογική ανάδειξη του χώρου, αλλά επιπλέον την επιθυμεί και μάλιστα από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διαποίμανση του λαού της Μεσσηνίας.
Η δήλωση αυτή ήταν αρκετή για να αναταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα της στασιμότητας και της μεταβίβασης των ευθυνών από τον έναν στον άλλον και όλων μαζί σε έναν».