Είναι γνωστό ότι το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία των οστών, γι’ αυτό τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της οστεοπόρωσης- ειδικά στις γυναίκες- συνιστάται αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου είτε με την αύξηση του ασβεστίου της τροφής, είτε με τη μορφή συμπληρωμάτων χαπιών.
Λιγότερο γνωστό όμως είναι πως το ασβέστιο συμμετέχει στους κυτταρικούς μηχανισμούς που παράγουν ηλεκτρική και μηχανική ενέργεια στην καρδιά. Ο μηχανισμός λοιπόν που διακινεί το ασβέστιο, αλλά και η ίδια η ποσότητα του ασβεστίου αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της καρδιακής λειτουργίας.
Όμως, όπως εξηγεί ο δρ. Ηλίας Τσούγκος, Διευθυντής ΣΤ Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, από την άλλη πλευρά, η μεγάλη εναπόθεση ασβεστίου καθιστά τις αρτηρίες πιο σκληρές και προάγει την αρτηριοσκλήρυνση, την αθηροσκλήρωση και τα καρδιαγγειακά επεισόδια. Έτσι, η αυξημένη πρόσληψη μπορεί τελικά να προκαλέσει βλάβη στα αγγεία και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου ή και θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο.
Υπό το πρίσμα αυτό, και στα πλαίσια της διερεύνησης για την επίπτωση του ασβεστίου στην καρδιά, δύο μελέτες δίνουν μάλλον διφορούμενα αποτελέσματα:
Η πρώτη μελέτη δημοσιεύθηκε σε μεγάλο Βρετανικό περιοδικό και αφορά τα χάπια ασβεστίου που παίρνουν άτομα άνω των 40 ετών και ιδιαίτερα γυναίκες μετά την κλιμακτήριο προκειμένου να αντιμετωπίσουν την οστεοπόρωση. Στη μελέτη αυτή έλαβαν μέρος 12.000 άτομα άνδρες και γυναίκες άνω των 40 ετών, τα οποία ελάμβαναν 500mg ασβεστίου κάθε μέρα. Το ενδιαφέρον της μελέτης αυτής υπήρξε το γεγονός ότι τα άτομα που έπαιρναν 500mg ασβεστίου την ημέρα είχαν 30% μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν καρδιακό επεισόδιο.
Η δεύτερη μελέτη έδειξε ότι η πρόσληψη ασβεστίου είτε από την τροφή είτε από συμπληρώματα διατροφής (με ή χωρίς βιταμίνη D) δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, όταν το προσλαμβανόμενο ασβέστιο φτάνει μέχρι τη μέγιστη συνιστώμενη δόση των 2.000-2.500 mg/ημέρα.
Από τις παραπάνω μελέτες γίνεται αντιληπτό ότι, τα ερωτηματικά παραμένουν μόνο για τα συμπληρώματα ασβεστίου καθώς και οι δύο μελέτες έδειξαν ότι η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου με την τροφή, δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου! Ωστόσο, η χορήγηση χαπιών ασβεστίου σε ασθενείς με οστεοπόρωση θα πρέπει να γίνεται με προσοχή και κατόπιν εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι τα πρώτα που μας έρχονται στο μυαλό όταν αναρωτιόμαστε ποιες τροφές περιέχουν ασβέστιο. Μια μερίδα γαλακτοκομικών είναι ισοδύναμη με ένα ποτήρι γάλα (250 ml), ένα κύπελλο γιαουρτιού (200 g) ή μια φέτα τυρί (40 g).
Τα σκληρά τυριά, όπως η παρμεζάνα, έχουν υψηλότερη συγκέντρωση ασβεστίου από ό,τι οι πιο μαλακές ποικιλίες. Άλλες σημαντικές τροφές με ασβέστιο είναι τα μικρά ψάρια (σαρδέλες, αθερίνα) που τρώγονται με τα κόκκαλά τους. Παράλληλα, υπάρχουν και τροφές με φυτικό ασβέστιο, όπως το ταχίνι, το οποίο προέρχεται από σπόρους σουσαμιού!