Αυτό το νησί έχει μία παγκόσμια πρωτιά… Δεν έχει όνομα! Και βέβαια είναι στην Ελλάδα…

Το νησί των Ιωαννίνων είναι ένα πανέμορφο καταπράσινο νησάκι που βρίσκεται μέσα στη λίμνη Παμβώτιδα. Μπορεί κανείς να το επισκεφθεί καθημερινά, καθώς εκτελούνται δρομολόγια με καραβάκια κάθε μισή ώρα μέχρι και τα μεσάνυχτα.

Αυτό το νησί είναι ένα από τα δύο κατοικημένα νησιά σε λίμνη στην Ευρώπη. Το άλλο είναι το άλλο είναι ο Άγιος Αχίλλειος Πρεσπών. Το νησί έχει μία παγκόσμια πρωτιά… δεν έχει όνομα! Το λένε «νησί της λίμνης» ή «νησάκι των Ιωαννίνων»…

Είναι ένας πευκόφυτος βράχος, που η έκτασή του δεν ξεπερνά τα 200 στρέμματα, με έναν παραδοσιακό ηπειρώτικο οικισμό, καμωμένο από πέτρα. Στη λιλιπούτεια ενδοχώρα και στις ακτές του, είναι χτισμένα, το ένα δίπλα στο άλλο σχεδόν, επτά βυζαντινά και μεταβυζαντινά μοναστήρια που σχηματίζουν μια μοναστική πολιτεία αιώνων, που είναι και η τρίτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα, μετά το Άγιον Όρος και τα Μετέωρα.

Ο οικισμός δημιουργήθηκε τον 17ο αιώνα και σύμφωνα με την παράδοση των κατοίκων που δεν είναι επιβεβαιωμένη σήμερα, οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονταν από την Μάνη. Την εποχή του Αλή Πασά το νησί παρήκμασε λόγω της μεγάλης φορολογίας που επιβλήθηκε. Την περίοδο αυτή τα μοναστήρια σχεδόν εγκαταλείφτηκαν.

Το 1820 ο Αλή ήρθε σε ρήξη με τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄ με αποτέλεσμα να σταλεί εναντίον του ο Χουρσίτ Μεχμέτ Πασάς που πολιόρκησε τα Ιωάννινα. Ο Αλή είχε τοποθετήσει στο νησί, φρουρά χιλίων Αλβανών με αποτέλεσμα αυτό να βομβαρδιστεί από τον Χουρσίτ και να υποστεί μεγάλες καταστροφές. Τον Ιανουάριο του 1822 ο Αλή και ενώ πλέον είχε νικηθεί, κατέφυγε στο νησί, στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα όπου δολοφονήθηκε στις 17 ή 25 Ιανουαρίου.

Η Κυρα-Φροσύνη όπως έγινε γνωστή η Ευφροσύνη Βασιλείου (1773 – 11 Ιανουαρίου 1801) συνδέθηκε με την ιστορία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και το τραγικό τέλος της στις 11 Ιανουαρίου του 1801 τραγουδήθηκε σε δημοτικά τραγούδια αλλά έγινε και όπερα, μυθιστόρημα και ταινία.

Ο Αλή Πασάς αποφάσισε να την εκτελέσει μαζί με άλλες 17 συντοπίτισσές της δια πνιγμού στη λίμνη των Ιωαννίνων, με την επίσημη αιτιολογία ότι ζούσαν ανήθικα, κάτι για το οποίο έχουν εκφραστεί αμφιβολίες και η Ευφροσύνη Βασιλείου έφτασε να θεωρείται έως και θύμα πολιτικών διώξεων.

Το Νησί έχει σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, λιθόστρωτα σοκάκια, όμορφα ασβεστωμένα σπίτια με λουλούδια στις αυλές τους, ταβέρνες και καταστήματα με είδη λαϊκής τέχνης.
Το Νησί των Ιωαννίνων φημίζεται για την εκλεκτή κουζίνα του. Τηγανητά βατράχια, χέλια, πέστροφες και κυπρίνοι προσελκύουν όσους λαχταρούν ξεχωριστές γεύσεις και γαστριμαργικές απολαύσεις.