Ο περιζήτητος μεζές-“φάρμακο” που μπορούν να βρουν σε μεγάλα βάθη μόνο οι σφουγγαράδες της Καλύμνου

Για αυτούς που ξέρουν, το σπινιάλο από φούσκες της Καλύμνου είναι ένας εκλεκτός μεζές και μάλιστα πιστοποιημένος ως ΠΟΠ. Το σπινιάλο από φούσκες, είναι σήμα κατατεθέν της Καλύμνου. Το επινόησαν οι σφουγγαράδες του νησιού για να διατηρούν για περισσότερο καιρό την ψίχα από τις φούσκες που αλίευαν.

Οι φούσκες είναι όστρακα που βρίσκονται σε βάθη από 20 έως και 80 μέτρα και δύσκολα αλιεύονται, γιατί είναι καλά κρυμμένα σε βράχια και ακόμη καλύτερα καμουφλαρισμένα. Γι αυτό αλιεύονται μόνο από σφουγγαράδες. Προσκολλούνται στα βράχια κι έχουν πάνω τους φύκια όπως αυτά των βράχων κι έτσι διακρίνονται με δυσκολία από τους δύτες.

Έχουν ακαθόριστο σχήμα και μέγεθος και μόνο ένα έμπειρο μάτι μπορεί να τις ξεχωρίσει στο βυθό καθώς είναι κολλημένες σε βράχια και κλειστές. Τις περνάς για βράχια. Αν τις πιάσεις τελικά διαπιστώνεις πως είναι μαλακές σαν σκληρό σφουγγάρι κι αν τι ζουλήξεις από 1-2 τρύπες βγάζουν και τη θάλασσα που κρατάν μέσα τους.

Στο εσωτερικό τους δημιουργούν μια φούσκα μέσα στην οποία βρίσκεται η σάρκα τους περιβεβλημένη από μια μεμβράνη. Τις ανοίγεις και τότε ανακαλύπτεις τον υπέροχο κιτρινοπορτοκαλί τους εσωτερικό κόσμο. Η γεύση τους είναι πολύ ιδιαίτερη κι άλλοι τη λατρεύουν, άλλοι τη μισούν γιατί είναι ελαφρώς πικρή και έντονα ιωδιούχος. Αυτή η ιδιαίτερη γεύση της, τη διαφοροποιεί από όλους τους θαλασσινούς συγγενείς της. Τρώγεται ωμή με λεμόνι. Λέγεται μάλιστα ότι είναι το καλύτερο φάρμακο για το στομάχι, δεν κάνει όμως καλό σε όσους έχουν πρόβλημα με το θυρεοειδή τους.

Στην Κάλυμνο οι παλιοί σφουγγαράδες που γνωρίζουν καλά πόσο κόπο κάνουν για να τις βρούνε και να τις βγάλουν, επινόησαν ένα τρόπο συντήρησης του περιεχομένου από τις φούσκες, το σπινιάλι ή σπινιάλο. Αποστειρώνουν μπουκάλια μέσα στο οποίο φυλάνε το φαγητό από τις φούσκες μαζί με νερό θαλασσινό από τις ίδιες τις φούσκες, λίγο επιπλέον αλάτι και λίγο ελαιόλαδο το οποίο σκεπάζει το ζουμάκι και δεν αφήνει τον αέρα να εισχωρήσει στο θαλασσινό νερό και να αλλοιώσει τις φούσκες. Τα σφραγισμένα αυτά μπουκάλια με το σπινιάλο διατηρούνται στο ψυγείο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.