Ο θησαυρός του Πειραιά που παρέμενε κρυμμένος για 20 αιώνες… Φωτογραφίες

Στις 18 Ιουλίου, σαν σήμερα, του 1959, στο κέντρο της πόλης του Πειραιά, ένα χάλκινο χέρι σταμάτησε το κομπρεσέρ της εταιρείας που πραγματοποιούσε εργασίες για το δίκτυο ύδρευσης. Ήταν το χέρι του χάλκινου Κούρου-Απόλλωνα, ενός από τα πρώτα αγάλματα που εντοπίστηκαν, καθώς η συνέχεια της έρευνας έφερε στο φως και το υπόλοιπο σύνολο του κρυμμένου θησαυρού : την χάλκινη Αθηνά, την χάλκινη μεγάλη Άρτεμη, την χάλκινη μικρή Άρτεμη, ένα χάλκινο τραγικό προσωπείο, μία χάλκινη ασπίδα, δυο Ερμαϊκές στήλες και την μαρμάρινη Άρτεμη του «ανατολίτικου» τύπου της Κινδυάδος.

Τα αντικείμενα που χρονολογούνται σε διαφορετικές περιόδους, από τον 5ο έως και τον 1ο αι. π.Χ., είχαν τοποθετηθεί σχεδόν αγκαλιασμένα, μέσα σε όρυγμα στο δάπεδο ενός κτηρίου, που βρισκόταν πολύ κοντά στο θρησκευτικό και εμπορικό κέντρο της αρχαίας πόλης. Τα ανασκαφικά και ιστορικά τεκμήρια μας οδηγούν στην υπόθεση της απόκρυψης με σκοπό να διασωθούν από την επικείμενη επίθεση του Σύλλα εναντίον της Αττικής, το 86 π.Χ.

Η αιώνια αγκαλιά των θεών, διάρκειας δυο χιλιάδων χρόνων που υπαγορεύθηκε ίσως από λόγους εργονομίας κατά την απόκρυψη, κατάφερε να τους προστατεύσει από την αδυσώπητη λεηλασία της Αθήνας και την ολοκληρωτική καταστροφή με φωτιά του Πειραιά από τον Ρωμαίο στρατιωτικό Σύλλα.

Σήμερα οι θεοί και τα υπόλοιπα αρχαία έργα τέχνης, βρίσκονται στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά, πολύ κοντά στο σημείο που παρέμειναν κρυμμένα για 20 αιώνες.

Κείμενο & Φωτογραφίες: Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων. Φωτογραφικό Αρχείο Ευθύμιου Μαστροκώστα, επιμελητή αρχαιοτήτων, που ανέλαβε μαζί με τον Γιάννη Παπαδημητρίου, δ/ντη αρχαιοτήτων, την ανασκαφή το 1959 και αναδημοσιεύεται από το υπουργείο Πολιτισμού.