Ιστορική η κηδεία του. «Ηχήστε οι σάλπιγγες … σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα». Βίντεο

Σαν σήμερα, 27 Φεβρουαρίου του 1943, απεβίωσε ο ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός και κριτικός της λογοτεχνίας, Κωστής Παλαμάς.

Από τις σπουδαιότερες πνευματικές φυσιογνωμίες της Ελλάδας. Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ποιητές της λογοτεχνικής γενιάς του 1880, αλλά παράλληλα δοκιμιογράφος και διηγηματογράφος και συγγραφέας ενός θεατρικού έργου («Τρισεύγενη»). Δηλωμένος υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας, συμετείχε σε πρωτοβουλίες για τη διάδοσή της.

Η κηδεία του Παλαμά, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έχει μείνει στην ιστορία σαν μια κορυφαία αυθόρμητη αντικατοχική διαδήλωση, με χιλιάδες κόσμου να αποχαιρετούν τον νεκρό στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο και τους στίχους του Άγγελου Σικελιανού να ηχούν: «Ηχήστε οι σάλπιγγες … σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα».

Το πρώτο του ποίημα το είχε γράψει σε ηλικία 9 ετών, μιμούμενος τα πρότυπα της εποχής του, «ποίημα για γέλια», όπως το χαρακτήρισε αργότερα ο ίδιος. Η αρχή του ποιήματος εκείνου ήταν: «Σ’ αγαπώ εφώνησα, / κι εσύ μ’ αστράπτον βλέμμα /Μη — μ’ απεκρίθης — μη θνητέ, / τολμήσης να μιάνης / δια της παρουσίας σου / τας ώρας τας ωραίας / που έζησα στον κόσμον / …».

Από το 1897 άρχισε να δημοσιεύει τις σημαντικότερες ποιητικές του συλλογές και συνθέσεις, όπως οι Ίαμβοι και Ανάπαιστοι (1897), Ασάλευτη Ζωή (1904), Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου (1907), Η Φλογέρα του Βασιλιά (1910). Το 1918 του απονεμήθηκε το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών.

Ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 14 φορές (1926, 1927, 1928, 1929, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1936, 1937, 1938 και 1940). Ανάμεσα σε αυτούς που πρότειναν τον Παλαμά για το βραβείο υπήρξε και ο νικητής του 1916 Καρλ Γκούσταφ Βέρνερ φον Χάιντενσταμ, ο οποίος πρότεινε τον Παλαμά τρεις φορές (1928, 1930 και 1935).

Από το αρχείο της ΕΡΤ σας παρουσιάζουμε απόσπασμα από το αφιέρωμα στον Κωστή Παλαμά από τη σειρά ντοκιμαντέρ «Εποχές και Συγγραφείς» του Τάσου Ψαρρά (2020).