Μετά από 19 αιώνες, οι κάτοικοι της Αττικής μπορούν να πιούν νερό από το πρώτο Υδραγωγείο των Αθηνών

Οι επιστήμονες είναι σαφείς: το πρώτο υδραγωγείο των Αθηνών, αν και έχουν περάσει 19 αιώνες από την πρώτη λειτουργία του, έχει καθαρό νερό από την Πάρνηθα και μπορεί να υδροδοτήσει αρκετούς δήμους της Αττικής.

Το Αδριάνειο Υδραγωγείο κατασκευάστηκε τον δεύτερο μ.Χ. αιώνα από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, με στόχο να υδροδοτηθεί η ρωμαϊκή συνοικία της Αθήνας από τα βρόχινα νερά της Πεντέλης, αλλά και της Πάρνηθας. Η περιοχή αυτή  περιελάμβανε τον χώρο που καταλαμβάνει σήμερα το πάρκο του Ζαππείου από την Βουλή έως και το Καλλιμάρμαρο.

Συγκεντρώνοντας τα νερά της Πάρνηθας και της Πεντέλης, το δίκτυο, διανύοντας μια διαδρομή 25 χλμ, καταλήγει στο σημερινό Κολωνάκι και στην πλατεία Δεξαμενής, περνώντας κάτω από τις σημερινές περιοχές των δήμων Αχαρνών, Μεταμόρφωσης, Ηρακλείου, Νέας Ιωνίας και Αθηναίων.

Σύμφωνα με τους ερευνητές του ΕΜΠ, το νερό του Αδριάνειου Υδραγωγείου που συγκεντρώνεται από την Πάρνηθα για το Ολυμπιακό Χωριό είναι καθαρό και μπορεί άνετα να χρησιμοποιηθεί και στους άλλους δήμους για άρδευση. Αυτή τη στιγμή το νερό χάνεται και ο μόνος δήμος που εδώ και αρκετό νερό αρδεύει από το νερό του Αδριάνειου Υδραγωγείου είναι ο Δήμος Μεταμόρφωσης.

Το νερό έρχεται από την πηγή της Κιθάρας, που είναι στους πρόποδες της Πάρνηθας. Η κεκλιμένη στοά του, στη συμβολή των οδών Κεντέρη και Λούη, στο Ολυμπιακό Χωριό, που ενώνει το υπέργειο με το υπόγειο τμήμα του, είναι η πρωτοτυπία αυτής της κατασκευής. Ρωμαϊκά υδραγωγεία υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, αλλά η τεχνική του συγκεκριμένου έργου είναι μοναδική.

Επαναλειτουργία στο Χαλάνδρι

Δέκα εννέα αιώνες μετά την πρώτη λειτουργία του, το Αδριάνειο Υδραγωγείο ετοιμάζεται να λειτουργήσει και πάλι, μέσω αρδευτικού δικτύου και μιας μεγάλης ανάπλασης, που θα πραγματοποιηθεί από το μνημείο έως το κέντρο της πόλης του Χαλανδρίου.

Ένα όραμα που μπορεί να γίνει πράξη, καθώς το ευρωπαϊκό πρόγραμμα CULTURAL H.ID.RA.N.T. προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία του αρδευτικού δικτύου σε αστική περιοχή, καθώς θα οργανωθούν δύο αντλιοστάσια με σκοπό να καταστεί παραγωγικό το υδραγωγείο. Δημόσιοι χώροι και κάτοικοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν για πότισμα το νερό του. Παράλληλα με το αρδευτικό δίκτυο, από τα δύο σημεία υδροληψίας θα γεμίζουν υδροφόρες που θα μεταφέρουν νερό στις γειτονιές της πόλης.

Η ιδέα ήταν να μην αναδειχθεί το Αδριάνειο Υδραγωγείο μόνο ως ένα μνημείο, αλλά να γίνει παραγωγικό και να συμμετέχει μέσα στην πόλη, που έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της σύγχρονης αστικής ζωής. Το μνημείο αυτό παραμένει ουσιαστικά αθέατο, αν και είχε διάφορες χρήσεις και στη σύγχρονη εποχή, όπως για παράδειγμα το ότι ο κόσμος έτρεχε να προστατευτεί εκεί σε βομβαρδισμούς.

Και όλα πρέπει να γίνουν μέσα σε 2,5 χρόνια, όπως αναφέρεται στο ΑΠΕ. Το 80% του προϋπολογισμού του έργου χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ανέρχεται στα 3,9 εκατομμύρια ευρώ και η περάτωσή του προβλέπεται τον Ιούλιο του 2023.