Αποκαλείται ο «Μυστράς του Αιγαίου»… Ένας μαρτυρικός τόπος

Βλέπετε τον Ανάβατο, έναν μεσαιωνικό έρημο οικισμό της κεντρικής Χίου. Κρυμμένο από τα αδιάκριτα βλέμματα, δύσβατο στην ανάβασή του, υψώνεται σαν φρούριο  στην κορυφή ενός απόκρημνου λόφου 450 μέτρων, γεγονός που του προσέδωσε το προσωνύμιο «Μυστράς του Αιγαίου».

Ο Ανάβατος διαθέτει φυσική οχύρωση και περιβάλλεται από δύο φαράγγια, ενώ η είσοδος στον οικισμό είναι δυνατή μόνο από τα βόρεια. Εδώ γράφτηκε ένα από τα κομμάτια της ιστορίας του νησιού, στην επανάσταση του 1821 και στις σφαγές του 1822. Ήταν ένας τόπος μαρτυρικός, το τελευταίο προπύργιο της ελευθερίας που με προδοσία έπεσε στα χέρια του κατακτητή.

Η ίδρυση του Ανάβατου τοποθετείται στους μέσους βυζαντινούς χρόνους. Σύμφωνα με την παράδοση, δημιουργήθηκε από τους εργάτες που έφτασαν στη Χίο για την κατασκευή της Νέας Μονής επί Κωνσταντίνου του Μονομάχου. Ο Ανάβατος είχε επίσης το ρόλο παρατηρητηρίου τόσο της θάλασσας όσο και της ενδοχώρας.