Για πρώτη φορά θα δει το ελληνικό κοινό αυτό το εντυπωσιακό έργο μνημειακών διαστάσεων

Μία πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση με θέμα την ιστορία του πίνακα «Προμηθέας Λυόμενος» από τη συλλογή Τατοΐου, διοργανώνουν το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων και τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού, από την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024 έως την Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2025.

Ο μνημειακών διαστάσεων πίνακας (3,98 Χ 2,77 μ.) είναι έργο του Δανού ζωγράφου Carl Bloch και φιλοτεχνήθηκε το 1864 για λογαριασμό του νεαρού βασιλιά Γεώργιου Α’, ο οποίος τον παρήγγειλε με την ευκαιρία της ενθρόνισής του (1863), όπως αναφέρουν οι διοργανωτές. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό έργο μεγάλης κλίμακας, το μυθολογικό θέμα του οποίου ερμηνεύθηκε ως αλληγορία σύγχρονών του ιστορικών γεγονότων.

Το έργο απεικονίζει τη στιγμή που ο Ηρακλής έχει μόλις σκοτώσει τον αετό και ο Προμηθέας απελευθερώνεται από τα δεσμά που του έχει επιβάλει ο Δίας. Χαρακτηρίζεται από την υποβλητική σύνθεση και τον δραματικό σκιοφωτισμό -στοιχεία που απαντούν στην τέχνη τoυ ευρωπαϊκού ρομαντισμού.

Πέραν της μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας, ο πίνακας έχει ενδιαφέρουσα ιστορία. Εκτέθηκε για πρώτη φορά στην Κοπεγχάγη (γενέτειρα του Γεώργιου Α’ και του ζωγράφου Carl Bloch), και η πρόσληψή του συνδέθηκε συμβολικά με την ελπίδα των Δανών για ανάκτηση εδαφών που είχαν χάσει κατά τον πόλεμο με την Πρωσία το 1864. Στην Ελλάδα, αναρτήθηκε στο κεντρικό κλιμακοστάσιο των παλαιών ανακτόρων (δηλαδή της σημερινής Βουλής). Εκτέθηκε άλλες δύο φορές στη Δανία, το 1910 και το 1932, μετά όμως τα ίχνη του άρχισαν να σβήνουν. Γι’ αυτό και κάποιοι ιστορικοί τέχνης τον θεωρούσαν χαμένο.

Ο πίνακας εντοπίστηκε το 2012, κατά τη διάρκεια εργασιών της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού στο Κτήμα Τατοΐου. Από τότε ξεκίνησε η συντήρηση και μελέτη του. Το 2022 κηρύχθηκε μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού και το 2023 παρουσιάστηκε σε αναδρομική έκθεση του Carl Bloch στην Εθνική Πινακοθήκη της Δανίας.