Προκαλεί δέος η Μονή… Γατζωμένη στο χείλος της βαθύτερης χαράδρας στον κόσμο… Εικόνες

Γαντζωμένη στο χείλος, το βαθύτερου φαραγγιού, σε αναλογία μήκους-πλάτους-ύψους παγκοσμίως, σύμφωνα με το Βιβλίο Guinness η Μονή της Αγίας Παρασκευής συναντάται στο Μονοδένδρι, σε ένα από τα πιο όμορφα και παραδοσιακά χωριά του Ζαγορίου. Σε κάποιο σημείο μάλιστα υπάρχει ένα δωμάτιο εξώστης, όπου η βάση της κολώνας που το στηρίζει είναι πάνω στους βράχους, στο χείλος του γκρεμού.

Πλήρως εναρμονισμένη με το περιβάλλον ολόγυρά της, μοιάζει με συνέχεια των επιβλητικών κάθετων βράχων πάνω ακριβώς από το φαράγγι του Βίκου. Η έρημη, σήμερα, μονή απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από την κεντρική πλατεία του χωριού και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατά του.

Μετρώντας περισσότερα από 600 χρόνια ζωής, το μοναστήρι χτίστηκε το 1412 από τον άρχοντα Μιχαήλ Βοεβόδα. Και πρόκειται για ένα μοναστήρι- φρούριο, καθώς διαθέτει πύλη με καμάρα, πέτρινα κτίσματα, κελιά, πηγάδι, καταπακτή κ.α. και σε όλα κυριαρχεί  το περίτεχνο χτίσιμο της πέτρας -χαρακτηριστικό στοιχείο της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής σε όλα τα Ζαγοροχώρια.

Στο 15ο αι. ανήκουν Οι τοιχογραφίες του δυτικού, βόρειου και ανατολικού τοίχου, οι οποίες είναι ιδιαίτερης σημασίας καθώς αποτελούν από τα ελάχιστα δείγματα της περιόδου στην Ήπειρο, ανήκουν στον 15ο αιώνα. Σήμερα, από το μοναστηριακό συγκρότημα, που σώζεται σε καλή κατάσταση, διακρίνονται το Καθολικό, τα κελιά, το ηγουμενείο και κάποιοι βοηθητικοί χώροι. Αξίζει να αναφερθεί ότι από το μοναστήρι υπάρχει μονοπάτι σκαλισμένο στο βράχο που οδηγεί στο «ασκηταριό» και τα «σπιτάκια», μέρη άσκησης και λατρείας του Θεού επί αιώνες.

Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας η μονή και οι παράπλευρες σπηλιές στους βράχους, λειτούργησαν ως ασφαλές καταφύγιο για τους κατοίκους της περιοχής. Σημείο αναφοράς για τη μονή και η αποστομωτική θέα στην άγρια ομορφιά του ελληνικού «Γκραν Κάνυον», η οποία αποτελεί από μόνη της λόγο για να επισκεφτεί κανείς το μοναστήρι.