Αποκάλυψη στη Λέσβο. Έτσι δημιουργήθηκε το απολιθωμένο δάσος πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια

Μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον προκαλούν οι περίπου 50 απολιθωμένοι κορμοί δένδρων σε επάλληλους ορίζοντες που αποκαλύπτονταν κατά τις σωστικές ανασκαφές στην περιοχή του απολιθωμένου δάσους στη Λέσβο μαρτυρούν μια μοναδική συγκλονιστική εικόνα καταστροφής ενός οικοσυστήματος λόγω μιας γιγάντιας ηφαιστειακής έκρηξης.

Από τα ευρήματα προκύπτουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την τοποθεσία των ηφαιστείων, την προέλευση των ηφαιστειακών υλικών που σκέπασαν τη βλάστηση και δημιούργησαν το Απολιθωμένο Δάσος, τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούσαν, τη βιαιότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων την περίοδο του Μειοκαίνου στο Βόρειο Αιγαίο.

Οι σωστικές ανασκαφές πραγματοποιούνται λόγω των εργασιών κατασκευής του νέου οδικού άξονα Καλλονής – Σιγρίου που διασχίζει την προστατευόμενη περιοχή. Τα ευρήματα με εντατικούς ρυθμούς ανασύρονται και συντηρούνται ώστε στη συνέχεια να αναδειχθούν σε ειδικές θέσεις κατά μήκος του νέου αυτοκινητόδρομου ο οποίος θα μετατραπεί σε ένα – το μοναδικό στην Ελλάδα – ανοιχτό μουσείο φυσικής ιστορίας ηλικίας 20 εκατομμυρίων ετών.

Με ιδιαίτερη προσοχή οι απολιθωμένοι κορμοί, μετά την λεπτομερή αποτύπωση τους, μεταφέρθηκαν σε ασφαλές σημείο προκειμένου να μελετηθούν, να συντηρηθούν και να εκτεθούν. Σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, τα νέα ευρήματα, αποτελούν μάρτυρες της βιαιότητας των ηφαιστειακών εκρήξεων που σκέπασαν τη Λέσβο με τα ηφαιστειακά τους προϊόντα πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια.

Οι κορμοί των δένδρων του δάσους έσπασαν και παρασύρθηκαν σαν σπιρτόκουτα από την βιαιότητα των αερίων των ηφαιστειακών εκρήξεων. Μεγάλες ποσότητες ηφαιστειακής στάχτης κάλυψαν τη βλάστηση σε μια μεγάλη έκταση γύρω από το ηφαίστειο. Στη συνέχεια, έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν εκτεταμένες πλημμύρες που σάρωσαν την περιοχή, δημιουργώντας μεγάλες λασποροές παρασύροντας την ηφαιστειακή στάχτη μαζί με ηφαιστειακές βολίδες και τους σπασμένους κορμών δένδρων.

Οι γιγάντιες λασποροές έφραξαν τις κοιλάδες, συσσωρεύοντας τους κορμούς των δένδρων δημιουργώντας μικρά «φράγματα» που εμπόδιζαν την κίνηση της λάσπης και ρευστών πλούσιων σε πυρίτιο προς την θάλασσα. Σε αυτό το περιβάλλον πραγματοποιήθηκε η αντικατάσταση των οργανικών μορίων του ξύλου από διοξείδιο του πυριτίου που προκάλεσε την απολίθωση. Με τον τρόπο αυτό οι φραγμένες κοιλάδες μετατράπηκαν σε σημαντικά αρχεία του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου.

Τα νέα ευρήματα προσθέτουν νέες πληροφορίες για τα είδη που υπήρχαν στο δάσος αλλά και τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή. Η συνεχιζόμενη επιστημονική έρευνα στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας σε συνεργασία με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά κέντρα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, προκαλεί το διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον.