Το πρώτο τρένο θανάτου για το Άουσβιτς. Από τις πλέον σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της ανθρωπότητας. Σπάνιο ντοκουμέντο

Σαν σήμερα, 15 Μαρτίου 1943, πριν από 80 χρόνια, αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη ο πρώτος συρμός με Έλληνες Εβραίους, με προορισμό τα στρατόπεδα του Άουσβιτς.

Το πρώτο τρένο θανάτου αναχώρησε από τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Η  ατμομηχανή με τα χαρακτηριστικά στοιχεία Λβ 964 ήταν η πρώτη που μετέφερε τους Εβραίους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Με τον δεύτερο συρμό που έφυγε από τη Θεσσαλονίκη στις 17 Μαρτίου, εκτοπίστηκαν οι κάτοικοι των συνοικιών Αγία Παρασκευή και Stazion Chiko. Εκδιώχτηκαν επίσης 15.000 από τη συνοικία Ρεζί Βαρδάρ σε λιγότερο από μία ώρα.

Στις 15 Ιουλίου και οι τελευταίοι 2.000 Εβραίοι είχαν αποσταλεί στο Άουσβιτς. Λιγότερο του 5% του εβραϊκού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης γλύτωσε την εκτόπιση.

Συνολικά 45.000 Θεσσαλονικείς Εβραίοι έφτασαν στο Άουσβιτς, στο Μπιργκενάου και στο Μπέργκεν-Μπέλσεν, οι οποίοι λίγες ώρες μετά την άφιξή τους θανατώθηκαν στους θαλάμους αερίων. Μόνο 2.000 θα επιστρέψουν τελικά στην Ελλάδα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η φρικτή μοίρα που τους επιφυλάσσεται στα στρατόπεδα θανάτου των ναζί αποτελεί μια από τις πλέον σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της ανθρωπότητας.

Από το αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την επέτειο αυτή, παρουσιάζεται απόσπασμα από την εκπομπή «Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ- ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ», τιμώντας τη μνήμη των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας. Ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός μοιράζεται την ιστορία της απώλειας του παιδικού του φίλου ο οποίος έφυγε σε «μια μακρινή εκδρομή» χωρίς να επιστρέψει ποτέ και ο συγγραφέας Γιώργος Ιωάννου περιγράφει τον αφανισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα, μέλη της Ελληνο-Εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης που επέζησαν των στρατοπέδων συγκέντρωσης, περιγράφουν τον βίαιο τρόπο με τον οποίο τους οδηγούσαν στα εμπορικά βαγόνια, χωρίς τροφή και νερό και με προορισμό την Πολωνία και μιλούν για την άφιξη στα στρατόπεδα και την υποδοχή που τους επιφυλάχθηκε εκεί.