Αυτή ήταν η κορυφαία στιγμή του συνθέτη που συγκίνησε με τα τραδούδια του όλη την Ελλάδα

Συμπληρώνονται 15 χρόνια, σαν σήμερα, 27 Απριλίου 2008, από τον θάνατο του Ελληνοκύπριου συνθέτη και στιχουργού Μάριου Τόκα ο οποίος χάραξε με το έργο του μια λαμπρή πορεία στο χώρο της μουσικής. Γεννήθηκε το 1954 στη Λεμεσό της Κύπρου όπου και έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια.

Η τουρκική εισβολή του 1974 τον βρήκε να υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία. «Είναι μια περίοδος που μου άφησε τραυματικές εμπειρίες» λέει ο ίδιος σε μια συνέντευξή του «τα γεγονότα εκείνα και η γεμάτη πίκρα ζωή, είναι πηγές έμπνευσης για κάποια από τα έργα μου» συνεχίζει ο ίδιος.

Αφιέρωσε μεγάλο μέρος του μουσικού του έργου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κύπρο. Σταθμός στη μουσική διαδρομή του υπήρξε η γνωριμία του με τον ποιητή της Ρωμιοσύνης, Γιάννη Ρίτσο, ο οποίος του εμπιστεύθηκε δώδεκα ανέκδοτα ποιήματά του, τα οποία κυκλοφόρησαν μελοποιημένα το 1981 με το γενικό τίτλο «Πικραμένη μου γενιά».

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 και μετά, οι επιτυχίες διαδέχονται η μία την άλλη και η μουσική του απλώνεται γρήγορα όπου υπάρχουν Έλληνες με τραγούδια, όπως «Αννούλα του χιονιά», «ο Αλήτης», «Σ’ αγαπώ σαν το γέλιο του Μάη», «Η νύχτα μυρίζει γιασεμί», «Σαν τρελό φορτηγό», «Εξαρτάται», «Το σημάδι», «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη», «Τα λαδάδικα», «Θάλασσες», «Δίδυμα Φεγγάρια», «Μια στάση Εδώ», «Ψηλά τα χέρια», «Βίος Ανθόσπαρτος», «Επιστροφές-καταστροφές», «Φαντάσου», «Μια βροχή», «Της μοναξιάς οι σκλάβοι».

Η κορυφαία στιγμή στην καριέρα του είναι το 1996, όταν ο Τόκας πηγαίνει στο Άγιον Όρος και εκεί, συγκλονισμένος από τα χειρόγραφα που βρήκε και μελέτησε, έγραψε το συμφωνικό έργο Θεογεννήτωρ Μαρία, το οποίο παρουσιάστηκε μεταξύ άλλων και στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Στεφάνου της Βιέννης (2002), με ερμηνευτές τους Μανώλη Μητσιά και Κώστα Χατζηχριστοδούλου, το φωνητικό σύνολο ΄΄ECHO΄΄ συνοδεία της Bratislava Chamber Philharmonic Orchestra υπο την Διεύθυνση του Γιώργου Παγιάτη, στο πλαίσιο της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στον ιστορικό αυτό ναό, για πρώτη φορά ακούστηκε ελληνική μουσική.

Ο Τόκας θεωρεί εκείνη την ημέρα ως την κορυφαία στιγμή στην καριέρα του. Για το έργο αυτό, ο κορυφαίος Έλληνας συνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης, έγραψε «ο Μάριος Τόκας, πάντα στηριγμένος στις ρίζες της ελληνικής μας παράδοσης, δημιούργησε και δημιουργεί έργα γνήσια ελληνικά. Οι μελωδίες του έχουν κάτι από τον ουρανό, τη θάλασσα, τον ίδιο τον βράχο του Άθω».

Από το Αρχείο της ΕΡΤ δείτε ένα αφιέρωμα στην προσωπικότητα του Μάριου Τόκα και την προσφορά του στο τραγούδι μέσα από την εκπομπή “ΜΟΥΣΙΚΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ” παραγωγής 1995. Ο ίδιος αφηγείται τη ζωή του, τα προσωπικά του βιώματα από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την πορεία του στο χώρο του τραγουδιού.

Στο βίντεο ο Μάριος Τόκας σχολιάζει το μουσικό τοπίο της δεκαετίας του ’80 εποχή στην οποία ο ίδιος μεσουράνησε, αποτελώντας ξεχωριστή περίπτωση δημιουργού που κέρδισε το κοινό. Καταθέτει την προσωπική του άποψη για το τί σημαίνει να κάνεις μουσική. Τον βλέπουμε επίσης στο πιάνο του να παίζει και να τραγουδά σε πλάνα από τη συνεργασία του με τον ποιητή Ανδρέα Νεοφυτίδη.