Εντυπωσιάζει με το σχήμα του… Γνωρίστε την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας

Είναι το άγνωστο σε πολλούς “Κάστρο Πέντε Πηγάδια”, που στέκει πάνω από το φαράγγι του Λούρου ποταμού. Πρόκειται για ένα οχυρό, ένα μικρό φρούριο σε μια ιδιαίτερη γεωστρατηγική θέση και συγκεκριμένα, στο μέσον της διαδρομής μεταξύ Ιωαννίνων και Άρτας.

Το φρούριο μικρών σχετικά διαστάσεων, είναι δημιούργημα των αρχών του 19ου αιώνα, το οποίο εντυπωσιάζει με τη σταυρόσχημη διάταξή του στην κάτοψη και τους δύο εξέχοντες προμαχώνες.

Το κεντρικό ορθογώνιο οικοδόμημα ήταν πιθανότατα καλυμμένο με στέγη. Είναι διώροφο, με χώρους αποθήκευσης και διαθέτει μόνο μία πύλη, από την οποία εισέρχεται κανείς στο εσωτερικό του οχυρού, στο ισόγειο. Εντυπωσιακές είναι και οι τυφεκιοθυρίδες, οι οποίες σε συνδυασμό με τα κανόνια που ήταν τοποθετημένα στους προμαχώνες, έκαναν το κάστρο απόρθητο.

Έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνης προστασίας γύρω από αυτό ακτίνας 100 μ. λόγω του «ιστορικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος ώστε να προστατευθεί το μνημείο και ο περιβάλλων χώρος από επεμβάσεις που θα μπορούσαν να προξενήσουν αισθητική βλάβη στο Φρούριο».

Λόγω της επίκαιρης θέσης του, τόσο στο κάστρο όσο και στην γύρω περιοχή, διαδραματίστηκαν πολεμικές συρράξεις από την έναρξη της Επανάστασης του 1821 αλλά και στη συνέχεια, όπως στον πόλεμο του 1897 και στους Βαλκανικούς πολέμους.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται, λόγω και των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, για τις μάχες που δόθηκαν εκείνη την εποχή μεταξύ Σουλιωτών και τουρκικών στρατευμάτων, με νικηφόρα αποτελέσματα για τους Σουλιώτες και τους συνεργάτες τους, τους «Τούρκους του Αλή πασά».

Σε μάχη στα Πέντε Πηγάδια υπό την ηγεσία του Μάρκου Μπότσαρη «το φρούριο παραδόθηκε αμαχητί στους Σουλιώτες» καθώς η σουλτανική φρουρά που το πολιορκούσε πληροφορούμενη και μόνο την επέλευσή τους το εγκατέλειψε. Ο Μακρυγιάννης αναφέρεται και αυτός στην περιοχή και σε νικηφόρα μάχη για τους Έλληνες και τον «σκοτωμό των Τούρκων» και διάλυση του στρατεύματός τους. Πληροφορίες ΑΜΠΕ.