Ο κορυφαίος εκπρόσωπος του Θεάτρου Σκιών στην Ελλάδα, ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης, δάσκαλος του θεάτρου σκιών, αλλά και ζωγράφος, Ευγένιος Σπαθάρης, έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 9 Μαΐου του 2009.
Ταυτισμένος με την τέχνη του καραγκιοζοπαίχτη, υπήρξε πρωτοπόρος. Ο πατέρας του Σωτήρης Σπαθάρης, γνήσιος βιοπαλαιστής καλλιτέχνης ήταν αυτός που τον μύησε στο λαϊκό θέαμα του θεάτρου σκιών.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης, υπήρξε ένας αυθεντικός λαϊκός δημιουργός. Εξέφρασε με γνησιότητα και αμεσότητα τη ψυχή του ελληνισμού, μέσα από το θέατρο σκιών, το οποίο υπηρέτησε με το πηγαίο καλλιτεχνικό του ταπεραμέντο επί δεκαετίες, αναδεικνύοντάς το παράλληλα ως μία γνήσια λαϊκή έκφραση του ελληνικού πολιτισμού.
Από νωρίς, η λαϊκή φλέβα και το πολύπλευρο ταλέντο συμπορεύτηκαν στην ψυχή του Ευγένιου που ξεκίνησε να σκορπά το γέλιο και την αισιοδοξία με τις παραστάσεις του σε κάθε μικρή και μεγάλη σκηνή της Αθήνας την περίοδο της κατοχής. Ο ίδιος αφιερώθηκε με αστείρευτη αγάπη και ζήλο τόσο στην ζωγραφική και στην τεχνική όσο και και στην ανάδειξη και εξάπλωση ενός φαινομενικά απλού, ωστόσο πολύπλοκου λαϊκού θεάματος.
Οι ζωηρόχρωμες φιγούρες του, ξεχωριστά έργα τέχνης, μαρτυρούσαν το ανήσυχο και νεωτεριστικό πνεύμα του, αλλά και τον σεβασμό για τους ήρωες του ‘21, την ιστορία της Ελλάδας. Οι αμέτρητες παραστάσεις του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό προσέδωσαν στο παραδοσιακό θέαμα του Καραγκιόζη ανεπιτήδευτη φαντασία, θρυλική έως και μαγική διάσταση, γνήσια λαϊκότητα και ένα αισιόδοξο καθαρτήριο, αναρχικό χιούμορ που έφερνε παιδιά και ενήλικες σε επαφή με τις ρίζες της πλούσιας λαϊκής μας παράδοσης.
Η ακούραστη δράση και αστείρευτη δημιουργικότητα του Σπαθάρη ενέπνευσε πολλές γενιές καραγκιοζοπαιχτών που συνεχίζουν την παράδοση του έργου του, ενώ συνετέλεσε στην ίδρυση το 1991 του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών, το οποίο στοχεύει στην προβολή και ανάδειξη του θεάτρου σκιών και του καραγκιόζη. Στην κυριολεξία, ο άνθρωπος αυτός, πέρασε όλη του τη ζωή πίσω από τον μπερντέ. Άλλωστε το έλεγε και ο ίδιος: «Δεν θα σταματήσω να παίζω στον μπερντέ. Αν μου στερήσουν τον Καραγκιόζη, θα πεθάνω».
Με αφορμή τη συμπλήρωση δεκατεσσάρων ετών από τον θάνατό του, από το αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζουμε τη συνέντευξη που είχε δώσει στον Άρη Σκιαδόπουλο για την εκπομπή «Νυχτερινός Επισκέπτης» το 1997. Στο απόσπασμα της εκπομπής ο Ευγένιος Σπαθάρης μιλά για την τέχνη-και τεχνική-του θεάτρου σκιών, εξηγώντας το στοιχείο της “αποθέωσης” στον “Αθανάσιο Διάκο”, από όπου εμπνεύστηκε ο Γιάννης Τσαρούχης το ομώνυμο ζωγραφικό έργο του.
