Και για καλό κρασί εδώ… Με παγκόσμια αναγνώριση

Η Ζίτσα είναι χωριό του Νομού Ιωαννίνων και γνωστή ιδιαίτερα για το κρασί της. Χαρακτηριστικό ηπειρώτικο χωριό με πετρόχτιστα σπίτια και καλντερίμια, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 680 μέτρων, σε απόσταση 25,5 χλμ BΔ από την πόλη των Ιωαννίνων.

Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς άρχισαν οι κάτοικοι της Ζίτσας να ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια, αλλά είναι βέβαιο ότι ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα η Ζίτσα είχε εδραιώσει τη φήμη της ως αμπελουργικό και οινοπαραγωγικό χωριό.

Το είδος των κλημάτων που ανέκαθεν φύτευαν και καλλιεργούσαν οι κάτοικοι της Ζίτσας είναι σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα η Ντεμπίνα, η περίφημη ποικιλία που χαρίζει παγκόσμια αναγνώριση στο κρασί της Ζίτσας.

Πρώτη η Ζίτσα εισήγαγε την καλιέργια της Ντεμπίνας στην Ελλάδα και δημιούργησε ένα ροζέ ημίξηρο, λιγότερο ή περισσότερο αεριούχο κρασί, που προέκυπτε από την οινοποίηση της λευκής Ντεμπίνας και των ερυθρών Μπεκιάρι και Βλάχικο. Ο αεριούχος χαρακτήρας του ήταν καθαρά θέμα τύχης και οφειλόταν στις κλιματολογικές συνθήκες και το ψυχρό καυ υγρό Ηπειρωτικό κλίμα της περιοχής που δεν άφηναν τα σταφύλια να ωριμάσουν εντελώς.

Όσο για το ροζέ χρώμα; Οφειλόταν στο ότι δεν έμπαιναν στον κόπο να χωρίσουν τα λευκά από τα κόκκινα σταφύλια – τα οινοποιούσαν μάλιστα με τις φλούδες και τα τσάμπουρα. Το κρασί αυτό σπάνια περνούσε τα όρια του νομού Ιωαννίνων. Δεν άντεχε, άλλωστε, στις μεταφορές.

Πρόκειται μάλλον για παλαιά αυτόχθονα ποικιλία της Ηπείρου, που κατά μια εκδοχή καλλιεργείται από τα τέλη του 16ου αιώνα και οφείλει την ονομασία της στο χωριό Ντάμπενι που βρίσκεται μεταξύ Καστοριάς και Κορυτσάς. Σήμερα, η Ντεμπίνα είναι Ονομασία Προελεύσεως κρασιού Ανωτέρας Ποιότητος (ΟΠΑΠ) μόνο για τα λευκά ξηρά κρασιά τα οποία καλλιεργούντια στην περιοχή της Ζίτσας.