Σε όλη την Ελλάδα, μόνο εδώ υπάρχει αυτό το σπάνιο σαρκοφάγο φυτό…

Ο Γράμμος είναι το τέταρτο υψηλότερο βουνό της Ελλάδας, μετά τον Όλυμπο, τον Σμόλικα και τον Βόρα, με την υψηλότερη κορυφή του («Τσούκα Πέτσικ» να φτάνει σε υψόμετρο 2.520 μέτρων. Η περιοχή αυτή του δικτύου Natura 2000 διατηρεί εξαίσια ενδιαιτήματα σπάνιων ειδών άγριας πανίδας, όπως του αγριόγιδου, της αρκούδας, του χρυσαετού κ.ά.

Αν και δεν έχει γίνει πλήρης καταγραφή της ιδιαίτερα πλούσιας και με αρκετά σπάνια ή και ενδημικά είδη χλωρίδας του Γράμμου, εκτιμάται ότι ο αριθμός των ανώτερων φυτικών ειδών είναι ιδιαίτερα υψηλός και κυμαίνεται από 1.000 έως 1.500 είδη.

Σε αυτόν τον ορεινό όγκο:

— Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 40 είδη ορχεοειδών.

— Είναι ένας από τους πιο πλούσιους σε τριφύλλια ορεινούς όγκους στον κόσμο.

— Απαντάται το σπάνιο στην Ελλάδα σαρκοφάγο είδος Pinguicula balcanica.

— Συναντάμε ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό μανιταριών, βρύων και λειχήνων.

— Αλλά και περισσότερα από 11 είδη αγριογαρύφαλλων, πάνω από 7 είδη θυμαριού και πολλά άλλα αρωματικά, φαρμακευτικά και καλλωπιστικά είδη.

Εκεί, στην περιοχή Λιβάδια Κοτύλης βρίσκεται και το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2012 από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, με σκοπό να αναδείξει την ιστορία και τον φυσικό πλούτο της ευρύτερης περιοχής του Γράμμου.

Ιστορικά, στον Γράμμο εκτυλίχθηκε κατά το 1948-1949 η τελική και σκληρότερη φάση του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, που οδήγησε στην οριστική ήττα του Δημοκρατικού Στρατού από τον Εθνικό Στρατό.