Είναι ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου Ορφανού στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης. Αποτελεί μετόχι της Ιεράς Μονής Βλατάδων και είναι ενταγμένος στη λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προσωνυμία Ορφανός είτε σχετίζεται με τον κτήτορα της μονής, πιθανόν τον Νίκωνα Σκουτέριο Καπανδρίτη (Ορφανό), η σαρκοφάγος του οποίου βρέθηκε στο δάπεδο του ναού, είτε με τη λειτουργία ενός ορφανοτροφείου μέσα στο ίδιο το μοναστήρι.
Η δεύτερη αυτή περίπτωση θα μπορούσε ευκολότερα να συνδεθεί και με τον Κράλη της Σερβίας Στέφανο Μιλούτιν, ο οποίος μετά τον γάμο του με την κόρη του Ανδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου, συνδέθηκε με τη Θεσσαλονίκη και φέρεται να ίδρυσε στην πόλη, δύο μοναστήρια, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Γεωργίου.
Ο ναός ανήκει στις αρχές του 14ου αιώνα. Εσωτερικά φέρει πλούσιο τοιχογραφικό διάκοσμο, της δεύτερης δεκαετίας του 14ου αιώνα (1310-1320), που σώζεται σε άριστη κατάσταση και αντανακλά τις αισθητικές αντιλήψεις της παλαιολόγειας Θεσσαλονίκης.
Το εικονογραφικό πρόγραμμα διαρθρώνεται σε ζώνες και περιλαμβάνει διάφορους εικονογραφικούς κύκλους (Δωδεκάορτο, Τα Πάθη και τα θαύματα του Χριστού, τον Ακάθιστο Ύμνο, τον βίο του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Γερασίμου Ιορδανίτη, το Μηνολόγιο, Σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη που προεικονίζουν την Παναγία). Φωτογραφίες από υπουργείο Πολιτισμού.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.