Έτσι “έδεναν” τις κατάρες στην αρχαία Ελλάδα. Τι αποκαλύπτει ένα αγγείο 2.300 ετών…

Ένα πήλινο αγγείο 2.300 ετών, που περιείχε τα οστά ενός κοτόπουλου αποκαλύπτει νέα στοιχεία για το πώς οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τη «μαγεία» εκείνη την εποχή. Το αγγείο βρέθηκε κάτω από το δάπεδο του κτιρίου με βιοτεχνίες στην αρχαία Αγορά της Αθήνας.

Σύμφωνα με τη Τζέσικα Λάμοντ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Γέιλ, «το δοχείο περιείχε το διαμελισμένο κεφάλι και τα κάτω άκρα ενός νεαρού κοτόπουλου». «Πάνω στο αγγείο είναι χαραγμένα 55 ονόματα, δεκάδες από τα οποία τώρα είναι δυσδιάκριτα», επισημαίνει η καθηγήτρια και σημειώνει ότι η επιγραφή φαίνεται πως περιέχει τη λέξη «δένουμε». Το σιδερένιο καρφί που βρέθηκε μαζί με το κοτόπουλο μέσα στο αγγείο, έπαιξαν πιθανώς ρόλο στην κατάρα. Τα καρφιά χρησιμοποιούνταν στις αρχαίες κατάρες και «είχαν μια ανασταλτική δύναμη και ακινητοποιούσαν συμβολικά ή περιόριζαν τις ικανότητες των θυμάτων της κατάρας», αναφέρει η ερευνήτρια.

Το κοτόπουλο δεν ήταν μεγαλύτερο από 7 μηνών όταν το έσφαξαν και αυτοί που «έδεσαν» την κατάρα ίσως ήθελαν να μεταδώσουν την αδυναμία του νεοσσού στα θύματα των οποίων τα ονόματα είναι γραμμένα στο αγγείο. «Η τελετουργική διάταξη ανήκει στη σφαίρα των αθηναϊκών κατάδεσμων και είχε στόχο να ‘δέσει’ ή να καταστείλει τις φυσικές και διανοητικές ικανότητες των κατονομαζόμενων ατόμων» γράφει η Λάμοντ.

Κοντά στο αγγείο βρέθηκαν υπολείμματα φωτιάς με οστά ζώων, οι οποίες ενδεχομένως αύξαναν τη δύναμη της κατάρας. Το ύφος της γραφής στο βάζο υποδηλώνει ότι τουλάχιστον δύο άτομα έγραψαν τα ονόματα τα οποία είχαν σίγουρα γνώσεις επί τους θέματος. Ο λόγος για τον οποίον το έκαναν δεν τον γνωρίζουν οι επιστήμονες, αλλά μπορεί να σχετίζεται με μια νομική υπόθεση.

Σύμφωνα με την ερευνήτρια, «οι συντάκτες της κατάρας μπορεί να αναφέρουν όλους τους πιθανούς αντιπάλους τους, συμπεριλαμβανομένων των μαρτύρων, των οικογενειών και των υποστηρικτών των αντιπάλων».

Η θέση του αγγείου όπου βρέθηκε – ένα κτίριο που χρησιμοποιείτο από τεχνίτες – υποδηλώνει ότι η μήνυση ενδέχεται να είχε προκύψει μετά από διαφωνία στο χώρο εργασίας.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι η κατάρα σχετίζεται με μια αναταραχή που επικρατούσε στην Αθήνα γύρω στο 300 π.Χ. μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Είχε πια καταρρεύσει και σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία, αρκετές φατρίες πολέμησαν για τον έλεγχο της Αθήνας εκείνη την εποχή. Ήταν «μια περίοδος που μαστιζόταν από τον πόλεμο, την πολιορκία και τη μετατόπιση των πολιτικών συμμαχιών». Πηγή, περιοδικό «Hesperia».