Από αυτήν την ιερή λίμνη περνούσε η πομπή των Μεγάλων Μυστηρίων…

Η λίμνη Κουμουνδούρου είναι λίμνη της Αττικής στα όρια των δήμων Χαιδαρίου και Ασπροπύργου. Πρόκειται ουσιαστικά για λιμνοθάλασσα, καθώς βρίσκεται στο επίπεδο της θάλασσας, πολύ κοντά στις ακτές του κόλπου της Ελευσίνας.

Η δημιουργία της λίμνης πρέπει να έγινε κατά την κλασική περίοδο. Στην αρχαιότητα η λίμνη ονομαζόταν Ρειτός, εκ της παρακείμενης αρχαίας πηγής που έφερε την ονομασία Ρειτά, από την οποία προέρχεται και το νερό της λίμνης.

Κατά τις δοξασίες των αρχαίων κατοίκων της Ελευσίνας το νερό της λίμνης αυτής ήταν υποχθόνιο και προερχόταν από τον Ευβοϊκό. Έτσι θεωρούνταν ιερή λίμνη αφιερωμένη στη θεά Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη. Δικαίωμα αλιείας στη λίμνη είχαν μόνο οι ιερείς της Ελευσίνας.

Η σύγχρονη ονομασία της οφείλεται, είτε στο όνομα οικογένειας γαιοκτημόνων στους οποίους ανήκε η περιοχή κατά τον 19ο αιώνα, είτε στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κουμουνδούρο (1817-1883), στη θητεία του οποίου κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1860, έγιναν έργα επιχωμάτωσης και οδοποιίας μεταξύ της ακτής του Σκαραμαγκά και της λίμνης. Δίπλα στην λίμνη Κουμουνδούρου υπήρχε και μία δεύτερη λίμνη η οποία αποστραγγίστηκε τη δεκαετία του 1950.

Η λίμνη Κουμουνδούρου, επιφάνειας 188 στρεμμάτων, ταυτίζεται με τη νότια και μεγαλύτερη από τις δύο λίμνες που σχηματίζονταν από το ρεύμα των Ρειτών, δηλαδή τα νερά των πηγών που έρρεαν από τις δυτικές παρυφές του όρους Αιγάλεω. Κατά τη διάρκεια της τέλεσης των Μεγάλων Ελευσινιακών Μυστηρίων, από τη περιοχή της λίμνης Κουμουνδούρου διέρχονταν οι συμμετέχοντες στην πομπή μεταφοράς των ιερών αντικειμένων από την Ελευσίνα προς την Αθήνα και αντιστρόφως.

Από το 1974, η λίμνη Κουμουνδούρου χαρακτηρίζεται ως ιστορικός τόπος. Επιπλέον, η περιοχή του ορεινού όγκου Αιγάλεω -όπου βρίσκεται η λίμνη- είναι προστατευόμενη ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους με δύο κηρύξεις: Το 1968 και το 1969.