“Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος…” να τον πάρει… Από τα κορυφαία έργα…

Σαν σήμερα, 24 Απριλίου του 1821, συνέβη ο μαρτυρικός θάνατος του Αθανασίου Διάκου, που αποτέλεσε το σύμβολο του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Το έργο της φωτογραφίας είναι του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878/1879 – 1967), “Αποθέωση του Αθανασίου Διάκου”, πριν το 1933. Δωρεά Σοφίας Παρθένη.

Πρόκειται για ένα από τα κορυφαία έργα της νεότερης ελληνικής τέχνης. Ο ζωγράφος ταυτίζει την ανάσταση και ανάληψη του ήρωα με την Ανάσταση του Χριστού, καθώς και τα δύο γεγονότα συμβαίνουν την άνοιξη, περίπου τον ίδιο μήνα, τον Απρίλιο.

Αριστερά, μια μορφή με φωτοστέφανο, ένας Άγγελος ή μια από τις μυροφόρες, ανακαλύπτει με έκπληξη τον κενό τάφο του αναστάντος ήρωα. Στη μέση ένας άλλος άγγελος με περικεφαλαία, δόρυ και ασπίδα, σαν μια χριστιανική Αθηνά παραστέκεται στο θαύμα.

Ο Αθανάσιος Διάκος, ντυμένος με αρχαίο χιτώνα, ανυψώνεται στον ουρανό, όπου τον περιμένουν μουσικοί άγγελοι, όπως ακριβώς στους πίνακες του Γκρέκο, και άλλοι πάλι που φέρνουν στέφανα δάφνης για να τον στέψουν. Μια κόρη, βγαλμένη λες από την “”Άνοιξη”” του Μποτιτσέλι, ραίνει με τα άνθη που έχει στην ποδιά της τον ήρωα. Ένα αρχαίο ψηλό θυμιατήριο δίπλα της καίει θυμίαμα. Ο πίνακας εξυψώνει την Ελληνική Επανάσταση στη σφαίρα του ιδανικού κόσμου των ιδεών. Η εξιδανίκευση της ιστορίας επιτυγχάνεται και με τα σύμβολα, αλλά και με την ίδια την πνευματική μορφολογία του έργου. Το έργο παρουσιάζεται στη Μόνιμη Έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης.