Ανήσυχη προσωπικότητα… Έκανε γνωστή τη λαϊκή παράδοση, πέρα από τα ελληνικά σύνορα. Βίντεο

Σαν σήμερα, στις 20 Ιουλίου του 1989, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος Έλληνας καλλιτέχνης Γιάννης Τσαρούχης…

Θεωρείται από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους με διεθνή προβολή και ιδιαίτερα στη Γαλλία. Ήταν μοναδικός όχι μόνο ως προς τον τρόπο που προσδιόρισε ο ίδιος την τέχνη του αλλά και γενικότερα ως προσωπικότητα. Έμεινε στην ιστορία ως ο σύγχρονος Έλληνας καλλιτέχνης που έκανε γνωστή τη λαϊκή παράδοση και τη βυζαντινή τέχνη πέρα από τα ελληνικά σύνορα, με τη βοήθεια του Ιόλα, που τον ενέπνευσε να ζωγραφίσει νεοκλασικά κτίρια και ναύτες. Υπήρξε μία ανήσυχη προσωπικότητα που ποτέ δεν έπαψε να εργάζεται και να ασχολείται με την ουσία της ζωγραφικής τέχνης.

Στο έργο του Γιάννη Τσαρούχη εκφράζεται κυρίως η χαρά και το θαύμα της ζωής. Προσπάθησε να ισορροπήσει τις μεγάλες παραδόσεις και να συλλάβει τις αιώνιες καλλιτεχνικές αξίες. Οι πίνακές του περικλείουν αφομοιωμένα πολλά λαϊκά και λαογραφικά στοιχεία, ιδιαίτερα του λιμένος του Πειραιά.

Παράλληλα όμως εργάσθηκε και ως σκηνογράφος τόσο σε ελληνικά όσο και σε ξένα θέατρα με μεγάλη πάντα επιτυχία. Σ΄ αυτόν οφείλεται η καθιέρωση, σχεδόν σε όλες τις σκηνές του ελληνικού κινηματογράφου που γυρίστηκαν σε λαϊκά κέντρα, της παρουσίας του ναύτη είτε σε χορό είτε όχι, θεωρούμενη μάλιστα και απαραίτητη.

Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο από το θάνατό του παρουσιάζει απόσπασμα από ο επεισόδιο της εκπομπής «Εδώ γεννήθηκε η Ευρώπη» με τίτλο «Ο Πειραιάς του Τσαρούχη». Ο Τσαρούχης μιλάει για την επαφή του με το λαϊκό στοιχείο του Πειραιά, την επαφή με τον Καραγκιόζη και τη γνωριμία με τον Σπαθάρη, την αντίθεση της λαϊκής τάξης με την αστική κοινωνία, τον τρόπο με τον οποίο έμαθε τον κόσμο ταξιδεύοντας έξω από την Αθήνα, μιλούσε με απλούς ανθρώπους, ενώ οι αστοί μιλούσαν σχεδόν αποκλειστικά για χρήματα και για τον τρόπο να ξεχωρίζουν από το λαϊκό κόσμο.

Μιλάει για ητν περιφρόνηση προς το λαϊκό κόσμο, τον κόσμο που εξέφραζε ο Θεόφιλος στην τέχνη του. Μιλάει για το Το λαϊκό στοιχείο ως τον τρόπο υποδοχής του μοντέρνου από το λαό. Εξηγεί ότι δεν τον ενδιέφερε η γραφικότητα και τα μοτίβα, αλλά η σχέση δύσης και ανατολής στην τέχνη με ένα φίλτρο που ξεχωρίζει το οικείο από το ξένο. Τέλος μιλάει για το έργο του και την ανάδειξη του Έλληνα άνδρα στη ζωγραφική ως θεατό στοιχείο.