Το Σπήλαιο Πεντέλης ή Σπήλαιο Αμώμων βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μέτρων στη νοτιοδυτική πλευρά του Πεντελικού Όρους. Όμως, η πιο γνωστή ονομασία του, είναι Σπήλαιο Νταβέλη και σχετίζεται άρρηκτα με τον Νταβέλη, τον γνωστό λήσταρχο του 19ου αιώνα. Το εσωτερικό της σπηλιάς ανακαλύφθηκε από τους αρχαίους Έλληνες, μιας και η λάξευση του Πεντελικού μαρμάρου από το οποίο κατασκευάστηκαν και όλα τα μνημεία της Ακρόπολης, τους οδήγησε στο να βρουν την δίοδο προς το εσωτερικό του βουνού.
Η είσοδός του είναι αρκετά εντυπωσιακή, ενώ σχεδόν αμέσως ξεκινά ένας μεγαλοπρεπής κατηφορικός θάλαμος μήκους 112 μέτρων και πλάτους 40 μέτρων. Στην αρχή του θαλάμου υπάρχει πέρασμα που οδηγεί σε μια μικρή εδαφική κοιλότητα με νερό, τη “λίμνη των νυμφών”, αλλά και στο τέλος του θαλάμου υφίστατο έτερο βάραθρο με επικίνδυνο όμως πέρασμα, βάθους 10 μέτρων. Στην είσοδό της σπηλιάς δεσπόζουν η εκκλησία του Αγίου Νικολάου με τοιχογραφίες του 13ου αιώνα καθώς και το παρεκκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα χρονολογημένο από τον 10ο αιώνα, λαξευμένο κυριολεκτικά μέσα στον βράχο.
Στην αρχαιότητα υπήρξε ιερό του Θεού Πάνα, όπως πολλά από τα σπήλαια της Ελλάδας, ενώ κατά τα βυζαντινά χρόνια αποτέλεσε ησυχαστήριο μοναχών. Όμως κατά τους νεότερους χρόνους το σπήλαιο φέρεται ως το κρησφύγετο του Χρήστου Νταβέλη, του αλλοτινού υπηρέτη της Μονής Πεντέλη, που πέρασε στην παρανομία και εντάχθηκε στην ξακουστή συμμορία της Αττικής στα μέσα του 19ου αιώνα.