Μπροστά σας αποκαλύπτεται ένα θαύμα της φύσης… Από τα καλύτερα σπήλαια στην Ελλάδα. Εικόνες

Όταν βρεθείτε σε αυτό το Σπήλαιο θα αντιληφθείτε πως μπροστά σας αποκαλύπτεται ένα θαύμα της φύσης… Μία πανδαισία χρωμάτων, εικόνες απόκοσμες που προκαλούν δέος στον επισκέπτη. Ο λόγος για το Σπήλαιο Σφενδόνη (ή Σφεντόνη) που βρίσκεται στα Ζωνιανά και απέχει 43χιλ. από το Ηράκλειο και 52χιλ. από το Ρέθυμνο.

Το συγκεκριμένο σπήλαιο, όχι τυχαία, θεωρείται ένα από τα καλύτερα στην Ελλάδα. Καταλαμβάνει έκταση περίπου 3.000 τ.μ., ενώ στα 270 μέτρα της διαδρομής του υπάρχουν ογκώδεις κολώνες που δημιουργούν δαιδαλώδη διαμερίσματα.
Αναρίθμητοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ποικιλόμορφοι και πολύχρωμοι, διακοσμούν τις αίθουσες του, ενώ σε πολλά σημεία υπάρχουν λιθωματικές λεκάνες νερού και μαργαριτάρια σπηλαίων.

Βαθιά μέσα στο σπήλαιο, μόνο ο ήχος από τις σταγόνες που πέφτουν από την οροφή σπάζει την μονοτονία της σκοτεινής και σιωπηλής σπηλιάς. Το ανθρακικό ασβέστιο που είχε διαλύσει το νερό καθώς περνούσε από τις χαραμάδες των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, κρυσταλλώνεται περιφερειακά μιας σταγόνας. Σιγά σιγά δημιουργείται ένας μικρός εύθραυστος σωλήνας. Όταν φράξει, το νερό αρχίζει να κυλάει στην εξωτερική του επιφάνεια, περισσότερο ανθρακικό ασβέστιο συσσωρεύεται επάνω στον αρχικό σωλήνα και ο σταλακτίτης αρχίζει να δημιουργείται. Ακριβώς από κάτω, εκεί που πέφτουν οι σταγόνες, δημιουργούνται οι σταλαγμίτες. Είναι άπειρη η ποικιλία μεγεθών και σχημάτων που μπορούν να δημιουργηθούν. Αν στο νερό υπάρχουν διαλυμένα οξείδια μετάλλων, τότε οι σταλακτίτες κι οι σταλαγμίτες είναι έγχρωμοι.

Σωστική ανασκαφή που πραγματοποίησε η Αρχαιολογική Υπηρεσία έφερε στο φως ευρήματα που υποδηλώνουν σποραδική και ίσως εποχική χρήση του σπηλαίου κατά την Ύστερη Νεολιθική περίοδο έως και την Ύστερη Xαλκοκρατία (5η έως 2η χιλιετία π.Χ.) και πιθανώς κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο (1η χιλιετία π.Χ.).

Το εσωτερικό του σπηλαίου χωρίζεται σε δύο θαλάμους, ο πρώτος διαστάσεων 100 x 25 μ. και ο δεύτερος κυκλικού σχήματος διαμέτρου 20 μ., με πλούσιο λιθωματικό διάκοσμο. Στο σπήλαιο ζουν σήμερα τέσσερα είδη νυχτερίδων και δεκάδες είδη ασπόνδυλων οργανισμών.

Το σπήλαιο Σφενδόνη είναι μέρος του Φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη που με τη σειρά του ανήκει στο Ευρωπαϊκό δίκτυο Γεωπάρκων, ένα δίκτυο προστατευόμενων περιοχών με ιδιαίτερη γεωλογική κληρονομιά που τελεί υπό την αιγίδα της UNESCO.