Τα Ιστορικά Καφέ, κάποια από τα οποία μετρούν ζωή περισσότερο από 100 χρόνια, αποτελούν σημείο αναφοράς και χώρους, με ιδιαίτερους συμβολισμούς για τις τοπικές κοινωνίες, όπου λειτουργούν. Πρόσφατα εντάχθηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Η μέχρι στιγμής καταγραφή τους περιλαμβάνει:
1. Το Καφέ Κήπος στα Χανιά, που ιδρύθηκε το 1870. Διάσημες προσωπικότητες από τον κόσμο της πολιτικής, των γραμμάτων και της τέχνης, όπως οι Ελευθέριος Βενιζέλος, Νίκος Καζαντζάκης, Πρίγκιπας Γεώργιος Β, Μαρία Κάλλας, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Κατράκης έχουν επισκεφθεί τον “Κήπο”, ενώ μέχρι και σήμερα διοργανώνονται στον χώρο του διάφορες μουσικές και πολιτισμικές εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και φεστιβάλ γαστρονομίας, με διακεκριμένους καλεσμένους.
2. Το Καφέ Mevlana στη Ρόδο, που είναι σε ένα κτίριο χρονολογημένο τον 14ου αιώνα. Από γενιά σε γενιά, το καφέ λειτουργεί από την ίδια οικογένεια εδώ και 200 χρόνια. Η Unesco έχει χαρακτηρίσει το καφέ ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
3 και 4. Τα Καφέ Ερμής και Πανελλήνιο στη Μυτιλήνη, που λειτουργούν από το 1800 και 1916, αντίστοιχα. Το καφέ Ερμής ξεχώριζε ιδιαίτερα λόγω του ντεκόρ του: μαρμάρινα τραπέζια, ξύλινοι καναπέδες, πίνακες σε χρυσές κορνίζες, βελούδινες κουρτίνες και αμέτρητοι ναργιλέδες, όλα κατασκευασμένα στη Μικρά Ασία. Ορισμένα από αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν στον χώρο. Το δε καφέ Πανελλήνιο από τη μεριά του, ήταν σήμα κατατεθέν της αστικής τάξης στη Μυτιλήνη, καθώς και μέρος διεξαγωγής αρκετών πολιτικών και παραπολιτικών συναντήσεων.
5. Τη Λέσχη Κομοτηναίων στην Κομοτηνή. Ιδρύθηκε το 1921 και θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα κτίρια της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, κατασκευασμένο στα τέλη της τουρκοκρατίας – γεγονός που αντικατοπτρίζει την μαρτυρική ιστορία της θρακικής πρωτεύουσας.
6. Το Μεγάλο Καφενείο στην Τρίπολη, που ιδρύθηκε το 1840. Επρόκειτο για το αγαπημένο στέκι των αριστοκρατών. Γιατροί, δικηγόροι και μεγαλέμποροι, αλλά και άτομα από κάθε κοινωνική τάξη αποτελούσαν συχνή πελατεία του καταστήματος. Στον εσωτερικό χώρο υπάρχουν ακόμα ανεκτίμητης αξίας αντικείμενα: καθρέπτες με σκαλιστές κορνίζες, οβάλ τραπεζάκια και πολυτελείς καναπέδες, έπιπλα προερχόμενα από τη Βιέννη.
7. Το Καφέ Ωραία Ελλάς στην Αθήνα, στην οδό Μητροπόλεως. Ιδρυμένο το 1839, το καφενείο υπήρξε ένα από τα πολυτελέστερα στην Αθήνα και όπως είναι φυσικό, συγκέντρωνε μεγάλο ποσοστό της αστικής κοινωνίας του 19ου αιώνα. Προσωπικότητες όπως η βασίλισσα της Ισπανίας, Σοφία, ο Γερμανός τραγουδιστής Ιβάν Ρεμπρόφ και ο γνωστός Άγγλος σεφ Τζέιμι Όλιβερ αποτελούν ορισμένους από τους φημισμένους επισκέπτες της “Ωραίας Ελλάς”. Μάλιστα, λέγεται ότι το 1841 είχε επισκεφθεί τον διάσημο καφενέ ο πολυαγαπημένος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, κατά τη διάρκεια διαμονής του στην Αθήνα.
8. Το Μεγάλο Καφενείο που ιδρύθηκε στην Άμφισσα το 1929. Πρόκειται για το μοναδικό ελληνικό καφενείο με θεατρική σκηνή. “Τέρατα” του ελληνικού θεάτρου, όπως ο Μίμης Φωτόπουλος, ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Μάνος Κατράκης, καθώς και καλλιτέχνες (Αττίκ, Μίμης Πλέσσας) αποτελούν ένα μέρος μόνο των διασημοτήτων που έχουν ανέβει στην σκηνή του καφέ. Οι σινεφίλ θα αναγνωρίσουν τον χώρο στην ταινία-σταθμό του Θεόδωρου Αγγελόπουλου “Θίασο”, για την οποία ο σκηνοθέτης επέλεξε να γυρίσει ορισμένες σκηνές εκεί.
Ένα like φέρνει... χαμόγελα