Έτσι τιμούν σε αυτό το νησί μας τη γυναίκα… Για αυτό και είναι στο μπροστάρι του χορού…

Ένα πατροπαράδοτο έθιμο στη Νίσυρο, με πρωταγωνίστριες τις γυναίκες, κέρδισε την αναγνώριση… Ο χορός της «Κούπας» εντάχθηκε στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο χαρακτηριστικός «χορός της κούππας», γίνεται το βράδυ της 15ης Αυγούστου, στο πλαίσιο του πανηγυριού της Παναγιάς της Σπηλιανής. Ένα έθιμο, που συνδυάζει άριστα το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα των Νισυρίων, με την ψυχαγωγία.

“Κούππα”, είναι το γνωστό, βαθύ οικιακό σκεύος, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση αποτελεί ένα είδος εκκλησιαστικού σκεύους, στο οποίο ρίχνουν τον οβολό τους οι άντρες, τιμώντας τη γυναίκα που επέλεξαν για να κρατήσει το μπροστάρι του χορού, κρατώντας την. Στον χορό αυτό συμμετέχουν αποκλειστικά χορεύτριες γυναίκες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, συμμετοχής ανδρών.

Παλιά, η θέση στο μπροστάρι του χορού δεν ορίζετο αυθαίρετα ούτε τυχαία. Ακουλουθείτο αυστηρό εθιμοτυπικό, σύμφωνα με το οποίο ο ιερέας ή ο ηγούμενος της Μονής έκανε την έναρξη δίνοντας στο Δήμαρχο το δικαίωμα να επιλέξει πρώτος. Μετά την έναρξη του χορού, η κούππα περνά από χέρι σε χέρι σε πολλές άλλες γυναίκες. Καθώς η γυναίκα που παίρνει το μπροστάρι χορεύει, ο άντρας ο οποίος την τιμά, ρίχνει τον οβολό του στην κούππα που εκείνη κρατά.

Η επιλογή της γυναίκας που ηγείται του χορού κάθε φορά είναι δηλωτική των ποικίλων συναισθημάτων τα οποία τρέφει γι’ αυτήν ο σύντροφός της. Διακαής πόθος κάθε Νισυροπούλας είναι να χορέψει πολλές φορές στην κούππα αφού, στη μικρή κοινωνία του τόπου μας η επιλογή αυτή αποτιμάται ως επιβεβαίωση της αξίας της και ως έκφραση συμπάθειας, θαυμασμού, αγάπης προς το πρόσωπό της. Το να εξαιρεθεί από την κούππα μια κοπέλα, παλαιότερα σήμαινε είδος προσβολής και ταπεινώσεως. Γι αυτό οι άντρες που το γνώριζαν καλά, δεν επέτρεπαν να εκτεθεί κοινωνικά καμιά γυναίκα του σογιού τους…

Αναγνώριση και για τον χορό «Καμάρες».

Στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς εντάχθηκε και ο χορός του νησιού “Καμάρες”. Δεν είναι κυκλικός χορός, αλλά χορός σε ζευγάρια έχοντας ενωμένα τα χέρια (δεξί και αριστερό), στην αρχή στο ύψος του ώμου και μετά, υψωμένα, δημιουργώντας είδος «καμάρας». Μετά από διαφόρους βηματισμούς κάνουν μεταβολή και το κάθε ζευγάρι περνά κάτω από τα υψωμένα χέρια, τις καμάρες, των υπολοίπων.