Ένας τόπος γεμάτος μνήμες… Εδώ που “… δεν συνεμορφώθην” ο Θεοδωράκης, ο Γλέζος, ο Λεντάκης

Ένας τόπος γεμάτος μνήμες: αυτή είναι η αίσθηση που καταλαμβάνει όποιον επισκέπτεται τις φυλακές του Ωρωπού, καθώς συμπληρώνονται 54 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21η Απριλίου.

Ένας ιστορικός τόπος που έχει καταγραφεί στη συλλογική μνήμη ως τόπος κράτησης και μαρτυρίου αγωνιστών που διώχθηκαν από τη χούντα για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, όπως ο Θεοδωράκης, ο Γλέζος, ο Λεντάκης. Ένας χώρος ποτισμένος με Ιστορία και βιώματα που έγιναν τραγούδια, όπως αυτό του κορυφαίου μουσικοσυνθέτη μας Μίκη Θεοδωράκη: «Κι εσύ λαέ βασανισμένε, μην ξεχνάς τον Ωρωπό».

Εκεί είναι το κελί του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και το κελί της απομόνωσης, το οποίο έχει διατηρηθεί σχεδόν όπως ήταν τότε… Το κελί της απομόνωσης είναι ένας χαμηλοτάβανος χώρος σε σχήμα «Γ» που δεν καταλαμβάνει παρά ελάχιστα τετραγωνικά. Το μοναδικό του φως έμπαινε από το παραθυράκι της βαριάς μεταλλικής πόρτας η οποία διατηρείται ως σήμερα. Στη θέση της βρίσκεται και η πόρτα του κελιού όπου κρατούνταν επτά κρατούμενοι και τώρα χρησιμοποιείται ως χώρος εκθέσεων.

Ούτε ο χρόνος που πέρασε, αλλά ούτε και οι πολλές «ταυτότητες» που απέκτησαν τα κτίρια αυτόν τον μισό και πλέον αιώνα μπορούν να ελαφρύνουν το ιστορικό βάρος του τόπου.

Και μπορεί σήμερα στον ίδιο χώρο να φιλοξενείται ένας παιδικός σταθμός ή ακόμη και πολιτιστικοί σύλλογοι, οι κάτοικοι όμως του Ωρωπού είναι αποφασισμένοι να αποκαταστήσουν τη σχέση αυτού του τοπόσημου με την ιστορία του.

Ο ιστορικός αυτός χώρος πέρυσι τον Ιούλιο παραχωρήθηκε στον δήμο Ωρωπού. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η χρηματοδότηση της μελέτης και της ανάπλασης του χώρου. Πρόθεση του Δήμου είναι να γίνει «Κέντρο Ιστορίας, Δημοκρατίας και Δομών  Πολιτισμού», αφήνοντας πίσω μια μαύρη εποχή του τόπου μας…

Το 1934, όπως σημειώνει το ΑΜΠΕ, μόλις έναν χρόνο αφότου το «Αμαλίειο Ορφανοτροφείο», δωρεά του Ανδρέα Συγγρού στις αρχές του αιώνα, μετατράπηκε σε αγροτικές φυλακές, έγραψε ο ρεμπέτης Γιώργος Μπάτης το τραγούδι «Οι Φυλακές του Ωρωπού». Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, ο Μίκης Θεοδωράκης θα συνέθετε το «Μην ξεχνάς τον Ωρωπό», αλλά και το «Διότι δεν συνεμορφώθην». Φωτογραφίες ΑΜΠΕ