Φωτιά στα σκιάχτρα και τα μαγιάτικα στεφάνια. Ένα έθιμο από τα βάθη των χιλιετιών αναβιώνει σήμερα

Κάθε χρόνο, σαν σήμερα στις 23 Ιουνίου, παραμονή της εορτής της γέννησης του Αγίου Ιωάννη, σε πολλές γειτονιές της  Ελλάδας, λαμβάνουν χώρα κάποια δρώμενα που προέρχονται από τα βάθη των χιλιετιών. Μόλις βραδιάσει, ανάβουν  φωτιές στις οποίες καίνε τα μαγιάτικα στεφάνια μαζί με ξύλα και ξερά κούτσουρα. Σε ορισμένες περιοχές, μαζί με τα στεφάνια, καίνε και τα παλιά σκιάχτρα, την παλιά ρίγανη, ξερά φύλα ελιάς και τα ξερόχορτα που δεν είχαν γίνει σανός  για τα ζώα.

Το έθιμο αυτό έχει καθαρά αρχαιοελληνικές καταβολές αφού μαζί με  τον Άι Γιάννη, λατρεύεται και  ο ήλιος των θερινών τροπών (το θερινό ηλιοτρόπιο). Μέσα από την δύναμη της φωτιάς, έρχεται η κάθαρση στους ανθρώπους καθώς,  τώρα που αρχίζει να μικραίνει η μέρα, αφήνουν πίσω τους κάθε τι κακό, ελπίζοντας σε μία καλύτερη νέα αρχή.  Συμβολικά,   οι φωτιές που ανάβουν είναι τρεις, στη σειρά,  τις οποίες πρέπει να πηδήσουν τρεις φορές.

Το ίδιο συμβολική είναι και η ρίψη ρίγανης και αλατιού στην φωτιά. Το κάψιμο της ρίγανης (και του αλατιού),  δεν σημαίνει πλέον την αρχή της εποχής για την συλλογή της φρέσκιας ρίγανης. Συμβολίζει την ευχή για την απαλλαγή των ανθρώπων από το κακό  και την είσοδο τους σε μια καλύτερη χρονική περίοδο, καθαροί και ακμαίοι.

Τις βραδινές ώρες, όταν σβήσουν οι φωτιές, οι συμμετέχοντες  στα δρώμενα της γειτονιάς κερνιούνται από τις νοικοκυρές με  γλυκά και αναψυκτικά προκειμένου να είναι καλότυχη η νέα  χρονιά.

Ένα τέτοιο έθιμο είναι και του «Άη Γιάννη Φουργκαλά», που αναβιώνει σήμερα, στο Καπνοχώρι Κοζάνης. Το έθιμο το έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες από το Πάνιδο της Ανατολικής Θράκης, που βρίσκεται 5 km νοτίως της Ραιδεστού, στη θάλασσα της Προποντίδας. Μαζεύουν κληματόβεργες και ανάβουν φωτιές για να κάψουν τα μαγιάτικα στεφάνια και να εξαγνίσουν τον τόπο.