Μεγαλείο. Ελληνίδες χαρίζουν το μητρικό γάλα τους σε “Τράπεζες”. Η θρεπτική αξία του

Ένας πολύτιμος διατροφικός θησαυρός υπάρχει στο νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου». Προέρχεται από την αφιλοκερδή προσφορά μητέρων που έχουν περίσσευμα μητρικού γάλακτος και το στέλνουν, από όλα τα σημεία της χώρας, στην «Τράπεζα» της Ειδικής Μονάδας Προαγωγής Μητρικού Θηλασμού.

Τα τελευταία πέντε χρόνια αυξάνεται εντυπωσιακά ο αριθμός των γυναικών που στέλνουν το γάλα που τους περισσεύει στην «Τράπεζα» με αποτέλεσμα η συνολική ποσότητα να ανέλθει σε 5.104.404 λίτρα, από 941.161 που ήταν πριν πέντε χρόνια. Το γάλα προέρχεται κατά 60% από γυναίκες που ζουν στο Λεκανοπέδιο Αττικής και το υπόλοιπο από την Περιφέρεια. Η συλλογή μητρικού γάλακτος προορίζεται κατά κύριο λόγο για την διατροφή των πρόωρων νεογέννητων, των οποίων οι μητέρες, για ιατρικούς κυρίως λόγους, δε δύνανται να δώσουν το δικό τους γάλα.

Η «ιδέα» της δωρεάς ανθρώπινου μητρικού γάλακτος, «γεννήθηκε», στο Νοσοκομείο το 1947, όπου και ξεκίνησε τη λειτουργία της «η Τράπεζα ανθρωπίνου γάλακτος». Παράλληλα αναπτύσσονται δράσεις για την προαγωγή του μητρικού θηλασμού και σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, τα ποσοστά αποκλειστικού μητρικού θηλασμού κυμαίνονται πάνω από 65% κατά την έξοδο από το Νοσοκομείο, ενώ μεικτή διατροφή (μητρικός θηλασμός και ξένη διατροφή) ακολουθεί συνολικά πάνω από το 97,5% των νεογέννητων.

Το μητρικό γάλα, λόγω της μοναδικής διατροφικής σύνθεσης, αποτελεί την καλύτερη διατροφή για τα βρέφη και πρέπει να είναι διαθέσιμο αμέσως μετά τη γέννηση, ιδιαίτερα για πρόωρα και υψηλού κινδύνου νεογνά με γαστρεντερικές ή μεταβολικές διαταραχές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν το γάλα της μητέρας δεν είναι διαθέσιμο ή δεν είναι επαρκώς διαθέσιμο, οι ιατρικές εταιρείες συστήνουν τη χορήγηση γάλακτος από δότριες ελεγχόμενης ποιότητας. Η ανάγκη αυτή οδήγησε στη δημιουργία των τραπεζών μητρικού γάλακτος, όπου το μητρικό γάλα παστεριώνεται και διατηρείται στις κατάλληλες συνθήκες. Οι τράπεζες ανθρωπίνου γάλακτος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση ότι τα πρόωρα και τα άρρωστα βρέφη λαμβάνουν το πολύτιμο γάλα που χρειάζονται, το οποίο είναι προσιτό σε όλα τα νεογνά ανεξαρτήτως προέλευσης.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και της UNICEF στις μέρες μας υπάρχει μια σημαντική μείωση του ποσοστού των γυναικών που θηλάζουν. 1.5 εκατομμύρια μωρά σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν ετησίως επειδή δεν θήλασαν εξαιτίας κάποιου προβλήματος που θα μπορούσε να αποφευχθεί αν είχαν θηλάσει.

Κι αυτό συμβαίνει όταν είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι:

• Παιδιά ηλικίας 7-8 που θήλασαν τουλάχιστον για 6 μήνες εμφάνισαν 10 βαθμούς υψηλότερο IQ από αντίστοιχα που δε θήλασαν.

• Παιδιά που θηλάζουν για 1 χρόνο εμφανίζουν κατά 50% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και κατά 10 φορές μικρότερη πιθανότητα να εισαχθούν στο νοσοκομείο κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους.

• Παιδιά που θήλασαν έστω και για 1 μήνα εμφανίζουν 21% χαμηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση λευχαιμίας.

• Ανάμεσα σε παιδιά που θήλασαν και σε άλλα που δεν θήλασαν, παρατηρήθηκε μειωμένη εμφάνιση λοιμώξεων του αναπνευστικού, ωτίτιδων, γαστρεντερίτιδων, νεκρωτικής εντεροκολίτιδας και διαφόρων τύπων αλλεργιών.

• Παιδιά που θηλάζουν έχει βρεθεί ότι εμφανίζουν στο μέλλον μειωμένο κίνδυνο για εκδήλωση παχυσαρκίας, στεφανιαίας νόσου και της νόσου του Crohn.

Το σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι το παιδί που θηλάζει, ακουμπάει και δέχεται το χάδι και τη μυρωδιά της μητέρας του, την κοιτάει στα μάτια και ακούει τους χτύπους της καρδιάς της. Μέσα από το θηλασμό δημιουργείται ένας ισχυρός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί, συμβάλλοντας στη δημιουργία αρμονικής σχέσης μεταξύ τους, στην ύπαρξη ψυχικής υγείας και στη διαμόρφωση υγιούς προσωπικότητας του παιδιού.

Η αξία του μητρικού γάλακτος είναι γνωστή, ιδιαίτερα όμως για τα πρόωρα γεννημένα βρέφη και αυτά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγείας είναι ακόμη μεγαλύτερη. Καλύτερη διατροφική ανοχή, λιγότερες λοιμώξεις που σχετίζονται με τη φροντίδα υγείας και επεισόδια νεκρωτικής εντεροκολίτιδας, χαμηλότερη επίπτωση της αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας, χαμηλότερα ποσοστά μεταβολικού συνδρόμου, (αρτηριακής υπέρτασης, διαβήτη και παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία), λιγότερες αλλεργίες και άσθμα, υψηλότερη βελτίωση της νευροαναπτυξιακής εξέλιξης και αύξησης του δείκτη νοημοσύνης, είναι μεταξύ των πλεονεκτημάτων.

Το μητρικό γάλα έχει όμως και οικονομικό πλεονέκτημα έναντι του ειδικά τροποποιημένο για πρόωρα βρέφη αγελαδινού. Πρόσφατη μελέτη υπολόγισε ότι το μέσο κόστος νοσηλείας ενός προώρου νεογνού στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών, που τρέφεται κυρίως με μητρικό γάλα της μητέρας του και παστεριωμένο γάλα «Τράπεζας» είναι 2.670 ευρώ, έναντι του κόστους νοσηλείας ενός νεογνού που σιτίζεται με ειδικά τροποποιημένο για πρόωρα βρέφη αγελαδινό γάλα, το οποίο είναι και σαφώς υψηλότερο. (3.371 ευρώ).